Ιστορία
Το "Δεκαήμερο γράφτηκε στη Φλωρεντία στα 1350-53. Αποτελείται από εκατό διηγήματα, χωρισμένα σε δέκα μέρη κι' από ένα προοίμιο. Σ' αυτό το τελευταίο, ο συγγραφέας περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια την πανώλη, που το 1348 είχε πλήξει την Ευρώπη - τον "Μαύρο Θάνατο", όπως τον έλεγαν που εξολόθρεψε τη Φλωρεντία. Τα διηγήματα του "Δεκαήμερου" δεν είναι πάντοτε ερωτικά κι ακόλαστα.. Μέσα σ' αυτά περιγράφεται, με τρόπο θαυμαστό, ρεαλιστικό και ευχάριστο, μια ολόκληρη εποχή αλλά και γενικά η ανθρώπινη ψυχή, με τα πάθη της, τις κωμικότητες της και τις ασχήμιες της. Ποτέ δεν πέφτει στο χυδαίο ο Βοκκάκιος. Πάντα διατηρεί χάρη και μέτρο και στην πιο ελευθεριάζουσα αφήγηση. Το γράψιμό του είναι καυστικό, σατιρικό, χωρίς συναισθηματισμούς στις παρατηρήσεις του για τις ανθρώπινες αδυναμίες και με πλούσιο χιούμορ. Στα σχόλιά του για βασιλιάδες ζητιάνους,, πριγκίπισσες, μεγάλους εμπόρους και καλόγηρους, ο χώρος που κινούνται τα πρόσωπα του "Δεκαήμερου" είναι τεράστιος.
Ένας από τους μύθους του διαβάστηκε ,ως τέταρτος, την δεύτερη ημέρα και έχει την παρακάτω περιγραφή:
"Ο Landolfo Ruffolo από το Τράνι της Ιταλίας ήταν ένας έμπορος, που ξεπέρασε όλους σε πλούτο. Αυτός όμως δεν ήταν ικανοποιημένος με τον πλούτο του, αλλά επιθυμούσε να τον διπλασιάσει. Η απληστία του έφθασε σχεδόν σε ένα σημείο να τα χάσει όλα, ακόμα και τη ζωή του. Aφού έκανε τους υπολογισμούς του, όπως οι έμποροι είναι συνηθισμένοι, αγόρασε ένα υπέροχο πλοίο, το οποίο, εξ ολοκλήρου με δικά του έξοδα, φόρτωσε με διάφορα είδη εμπορευμάτων και έπλευσε στην Κύπρο. Εκεί βρήκε πολλά άλλα πλοία, το καθένα φορτωμένο με ένα τέτοιο φορτίο όπως το δικό του, και ως εκ τούτου βρέθηκε στη δυσάρεστη θέση να διώξει τα αγαθά του με πολύ φθηνή τιμή, στο βαθμό που θα τα είχε σχεδόν πετάξει, έτσι έφτασε στα πρόθυρα της καταστροφής. Ταπεινωμένος υπερβολικά, πέρα από το μέτρο, δηλ. να βρεθεί έτσι σε σύντομο χρονικό διάστημα ώστε από την πολυτέλεια να πέσει στη φτώχεια, δεν το χωρούσε το μυαλό του, και αντί να πάει στο σπίτι φτωχός, έχοντας όμως αφήσει το σπίτι του πλούσιο, είχε στο μυαλό να ανακτήσει τις δικές του απώλειες από πειρατεία ή να πεθάνει προσπαθώντας. Έτσι πούλησε το υπέροχο πλοίο του, και με την τιμή και τα έσοδα από την πώληση των εμπορευμάτων του αγόρασε ένα ελαφρύ πλοίο με τρεις ιστούς, ίδιο με αυτό που χρησιμοποιούν οι κουρσάροι. Εξοπλίζοντας το άριστα, καλά και με όλα τα άλλα μέσα που ήταν κατάλληλα για πειρατεία, χρειάστηκε να διατρέξει τις θάλασσες ως πειρατής με θηράματα από όλο το κόσμο. Δεν είχε περάσει ένας χρόνος και είχε κουρσέψει τόσα πολλά πλοία από τους Τούρκους που όχι μόνο είχε ανακτήσει την περιουσία που είχε χάσει στο εμπόριο, αλλά πέτυχε τον διπλασιασμό της.
Η πικρή ανάμνηση των πρώην απωλειών του τον έμαθε να είναι νηφάλιος. Εκτίμησε τα κέρδη του και τα βρήκε άφθονα και αποφεύγοντας να διακινδυνεύσει να έχει μια δεύτερη πτώχευση και για να τα απολαύσει, αποφάσισε να επιστρέψει στο σπίτι χωρίς να προσπαθήσει να προσθέσει κι άλλα. Διαμόρφωσε την πορεία του για το σπίτι, μεταφέροντάς τα πάντα μαζί του στον ίδιο πλοίο που είχε πάρει.
Είχε ήδη εισέλθει στο Αρχιπέλαγος όταν ένα βράδυ βρήκε αντίθετο άνεμο από τα νοτιοανατολικά, που έφερε μαζί του μια πολύ άγρια θάλασσα, στην οποία το πλοίο του δεν μπορούσε να αντέξει. Ως εκ τούτου, οδηγήθηκε σε έναν κόλπο ενός από τα νησάκια, και εκεί αποφάσισε να περιμένει καλύτερο καιρό. Καθώς βρισκόταν εκεί δύο μεγάλα ιστιοφόρα της Γένοβας που έρχονταν από την Κωνσταντινούπολη, βρήκαν, όχι χωρίς δυσκολία, καταφύγιο από την καταιγίδα στον ίδιο κόλπο. Οι πλοίαρχοι των ιστιοφόρων κατασκοπεύουν το πλοίο και ανακαλύπτουν ότι ανήκει στον μεγαλέμπορο Landolfo.
Μέρος των ανδρών τους, καλά οπλισμένοι με τόξα κι άλλα όπλα, αποβιβάστηκαν στην ξηρά, σε τρόπο ώστε κανείς να μην μπορούσε να ξεφύγει. Οι υπόλοιποι πήγαν στις βάρκες τους, και κωπηλάτησαν μέχρι την πλευρά του μικρού σκάφους του Landolfo.
Την επόμενη μέρα ο άνεμος μετατοπίστηκε, και τα καράβια σαλπάρουν σε μια δυτική πορεία, την οποία διατήρησαν αρκετά όλη την ημέρα. Προς το βράδυ όμως σηκώθηκε μια τρικυμία, και η θάλασσα έγινε πολύ ταραχώδης, έτσι ώστε τα δύο πλοία χωρίστηκαν το ένα από το άλλο. Και ήταν τέτοια η οργή της καταιγίδας που το πλοίο στο οποίο βρισκόταν ο φτωχός, δύσμοιρος Λαντόλφο, οδηγήθηκε με τρομερή δύναμη έξω από το νησί της Κεφαλονιάς, διαλύθηκε κι έγινε κομμάτια. Ως εκ τούτου, οι άτυχοι άθλιοι που βρίσκονταν πάνω , εκτοξεύτηκαν ανάμεσα στα αιωρούμενα εμπορεύματα , τα κιβώτια και τις σανίδες ,σκορπισμένα όλα στη θάλασσα. Παρόλο που η νύχτα ήταν από τις πιο σκοτεινές και η θάλασσα ανέβαινε και έπεφτε μπορούσαν να κολυμπήσουν, προσπαθώντας να πιάσουν όποια ευκαιρία βρίσκονταν στο δρόμο τους. Μεταξύ των οποίων ο δυστυχισμένος Λαντόλφο, τώρα, βλέποντας τον θάνατο να πλησιάζει, φοβήθηκε και, όπως και οι υπόλοιποι, κράτησε την πρώτη σανίδα που ήρθε στο χέρι, με την ελπίδα , να αποφύγει τον άμεσο πνιγμό, ο Θεός θα βοηθούσε κατά κάποιο τρόπο να διαφύγει. Πιάνοντας το σεντούκι με τα πόδια του όσο καλύτερα μπορούσε, ενώ ο άνεμος και το κύμα τον πετούσαν από δω κι από κει, προσπάθησε να κρατηθεί ξύπνιος μέχρι το πρωί:
Με αυτόν τον τρόπο, πεταμένος πέρα δώθε στη θάλασσα, χωρίς να έχει φαγητό, γιατί δεν είχε ούτε μια μπουκιά μαζί του, μη γνωρίζοντας πού βρισκόταν, και βλέποντας τίποτα άλλο εκτός από τη θάλασσα, παρέμεινε όλη εκείνη την ημέρα και την επόμενη νύχτα. Την επόμενη μέρα, όπως διέταξε το θέλημα του Θεού ή η δύναμη του ανέμου, με τα δύο χέρια να κρατιούνται από τις άκρες του σεντουκιού, μεταφέρθηκε επί μακρόν στην ακτή του νησιού της Κέρκυρας, όπου κατά τύχη μια φτωχή γυναίκα μόλις τότε έτριβε τα σκεύη της κουζίνας της με άμμο και αλμυρό νερό για να τα γυαλίσει.
Η γυναίκα τον είδε καθώς παρασυρόταν προς τις ακτές, αλλά διακρίνοντας μόνο μια άμορφη μάζα, στην αρχή τρόμαξε, ούρλιαξε και οπισθοχώρησε. Ο Λαντόλφο ελάχιστα έβλεπε και δεν έβγαζε ήχο, γιατί η δύναμη της ομιλίας του είχε φύγει.
Ωστόσο, όταν η θάλασσα τον έφερε κοντά στην ακτή, η γυναίκα διέκρινε το σχήμα του σεντουκιού και κοιτάζοντας πιο προσεκτικά, διέκρινε πρώτα τα χέρια τεντωμένα πάνω από το σεντούκι και μετά διέκρινε το πρόσωπο και μάντευε την αλήθεια. Έτσι, παρακινημένη από οίκτο, βγήκε λίγο στη θάλασσα, που ήταν τότε ήρεμη, τον έπιασε από τα μαλλιά και τον τράβηξε στη στεριά.
Έπειτα, χωρίς δυσκολία απέσπασε τα χέρια του από το σεντούκι το οποίο έβαλε στο κεφάλι της κόρη της, που ήταν μαζί της, τον μετέφερε στο σπίτι σαν μικρό παιδί και τον έβαλε σε ένα μπάνιο, όπου ζεστάθηκε , τον έτριψε με ζεστό νερό, ώσπου, η ζωτική θερμότητα και κάποιο μέρος της δύναμης που είχε χάσει να αποκατασταθεί.Έκρινε στη συνέχεια σκόπιμο να τον βγάλει έξω και να τον επαναφέρει με λίγο καλό κρασί και παρηγοριά. Έτσι για μερικές μέρες τον φρόντιζε όσο καλύτερα μπορούσε, μέχρι να ανακτήσει τις δυνάμεις του και να μάθει πού βρισκόταν. Τότε, εν καιρώ, η καλή γυναίκα, που είχε κρατήσει το σεντούκι του ασφαλές, του το έδωσε πίσω και του ζήτησε να δοκιμάσει την τύχη του. Ο Λαντόλφο την παρακάλεσε να κρατήσει το σεντούκι και να του δώσει ένα σακί να βάλει τα πράγματα του μέσα. Αυτό το έκανε εύκολα η καλή γυναίκα. και αυτός, ευχαριστώντας
όσο πιο εγκάρδια μπορούσε για την υπηρεσία που του είχε προσφέρει, πέταξε το σάκο του στους ώμους του και, παίρνοντας το πλοίο, πέρασε στο Μπρίντιζι. Αφού έφθασε στο σπίτι του πούλησε τους πολύτιμους λίθους που είχε μέσα στο σακί και έστειλε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό στην Κέρκυρα ως αντάλλαγμα για την υπηρεσία που του έκανε η καλή γυναίκα που τον είχε σώσει από τη θάλασσα.
Διαβάζοντας αυτό το μύθο συμπεραίνουμε ότι ο Βοκκάκιος είχε διαβάσει την Οδύσσεια του Ομήρου καθότι η περιγραφή και η προσέγγιση του Λαντόλφο στο νησί είναι παρόμοια με την άφιξη του Οδυσσέα στο νησί των Φαιάκων και την υποδοχή του από την Ναυσικά.
Το δεύτερο στοιχείο που συλλέγουμε είναι ότι το Ιόνιο Πέλαγος έβριθε από πειρατές και πειρατικά πλοία και βλέπουμε την παντελή έλλειψη προστασίας της θάλασσας κατά την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας καθότι το «Δεκαήμερο» γράφτηκε το 1350.
Πολίτες της Κέρκυρας
Τα ελληνικά νησιά, όπως οι ιταλικές ή ισπανικές ακτές, αποτελούν μέρος των περιοχών επαφής της Μεσογείου. Λειτουργούν ως δίοδος για τη ροή αγαθών και ανθρώπων, υπό συνθήκες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την πολιτική και οικονομική κατάσταση: οι μετανάστες δεν γίνονται δεκτοί με τον ίδιο τρόπο σε περιόδους αφθονίας από τις περιόδους κρίσης.
Μετά το 1453 ,κατάληψη της Κωνσταντινούπολης, οι κάτοικοι της Ελληνικής και ιδιαίτερα της Βαλκανικής περιοχής μετακινήθηκαν προς τις Δυτικές ακτές της πρώην Βυζαντινής Αυτοκρατορίας δηλ. Αδριατική θάλασσα και Ιόνιο Πέλαγος. Εκεί όσοι μπορούσαν έφευγαν προς ασφαλέστερα μέρη όπως Ιταλία και ενδότερη Ευρώπη. Τα κύματα προσφύγων τον 15ο αιώνα και το 16ο από την Ήπειρο μέχρι και την Πελοπόννησο, προς την Κέρκυρα, ήταν σημαντική. Η ανάμιξη συνηθειών επέφεραν διενέξεις και αντιπαλότητες.
Στην Κέρκυρα, το 1473, έγινε κρίση και οι κάτοικοι παραπονέθηκαν:
«Ξένοι έχουν έρθει σε αυτή την πόλη και σε αυτό το νησί (…) και ζουν εδώ. Πήραν το όνομα Κερκυραίοι, και κάθε μέρα διαπράττουν χίλια αδικήματα (…) Ας τους καταδικάσουν σε σωματικές τιμωρίες, και όχι σε πρόστιμα (…) για να είναι γνωστό ότι οι πιστοί Κερκυραίοι με καταγωγή από αυτόν τον τόπο δεν οδηγούν μια τέτοια ζωή».(1)
Το να ζητάμε σωματική τιμωρία για τους νέους κατοίκους του νησιού είναι σαν να ζητάμε να τους επιβληθεί μια διαφορετική δικαιοσύνη και πιο σκληρή από αυτή που ισχύει για τους άλλους Κερκυραίους. Είναι λοιπόν μια σοβαρή απόφαση, και γι' αυτό οι Κερκυραίοι αποφάσισαν να την φέρουν ενώπιον της ανώτατης αρχής στην οποία αναφέρονταν: τη Βενετία.
Ποιοι όμως ήταν οι αναφερόμενοι «πιστοί Κερκυραίοι»;
Τον 15ο αιώνα, η Κέρκυρα αποτελούσε μέρος μιας τεράστιας ενετικής ναυτικής αυτοκρατορίας. Για να διατηρήσει καλύτερα τους εμπορικούς δρόμους, η Βενετία ξεκίνησε από τον 13ο αιώνα την κατάκτηση νησιών και παράκτιων πόλεων στην Αδριατική μέχρι και το Αιγαίο Πέλαγος. Αλλά αυτά τα εδάφη στη συνέχεια απειλούνται: η Βενετία βρίσκεται σε πόλεμο εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με την ελπίδα να σταματήσει την προέλαση των Οθωμανών στα Βαλκάνια, ίσως ακόμη και να επεκτείνει τα δικά της εδάφη στην περιοχή. Η εγγύτητα με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, οι συχνές παράνομες διελεύσεις περιθωριακών ανθρώπων από την οθωμανική περιοχή στις ακτές της Κέρκυρας, η πρακτική του λαθρεμπορίου και η διάπραξη άλλων εγκλημάτων απασχόλησαν διαρκώς τους αξιωματούχους. Στην Κέρκυρα, ο όρος ληστής ήταν σε μεγάλο βαθμό συνώνυμος τόσο με τους εξορισμένους με δικαστικές αποφάσεις όσο και με τους φυγάδες και τους δραπέτες. Εγκλήματα όπως ανθρωποκτονίες, τραυματισμοί, βιασμοί, απαγωγές αλλά και πράξεις όπως η βλασφημία, τζόγος θα μπορούσαν να επισύρουν την ποινή της εξορίας. Στα Επτάνησα, το 1649, απαγορεύτηκε σε όλους τους κατοίκους, ανεξάρτητα από την κοινωνική τους προέλευση, με διάταγμα να κουβαλούν μαχαίρια, ξίφη ή πυροβόλα όπλα χωρίς άδεια υπό αυστηρές ποινές που περιελάμβαναν φυλάκιση. Επίσης, ιδρύθηκαν ειδικές φρουρές, που ανατέθηκαν για τον έλεγχο των δρόμων και των περασμάτων, για τη σύλληψη των παραβατών.(2)
Η Κέρκυρα απέναντι στη Βενετία υπόκειται σε διπλό περιορισμό: αφενός πρέπει να παρέχει άνδρες για το μέτωπο και αφετέρου να υποδέχεται τους πληθυσμούς που φεύγουν από τις ζώνες μάχης. Δεν είναι περίεργο που η κατάσταση είναι τεταμένη.
Η Κέρκυρα αποτελούσε για την Βενετία το διοικητικό κέντρο της επαρχίας «Ιόνια νησιά». Ιταλοί μετανάστευσαν στο νησί για να το διοικήσουν, επέβαλαν τις συνήθειες τους, κράτησαν μια ανεξιθρησκία μεταξύ των κατοίκων –Ορθοδόξων, Καθολικών κ.α.- αλλά τη θρησκευτική εξουσία εξασκούσε ο Καθολικός Αρχιεπίσκοπος. Επέβαλαν την Ιταλική γλώσσα, αλλά η βαθειά πολιτική τους σκέψη ήταν μια και δεν είχαν στρατό ξηράς για να κρατήσουν την Αυτοκρατορία τους, να χρησιμοποιήσουν τους ντόπιους. Πιο αναλυτικά έφτιαξαν τοπικούς άρχοντες παραχωρώντας σε αυτούς μεγάλες εκτάσεις γης, τίτλους, προνόμια με σκοπό αυτοί να καταδυναστεύουν το γηγενή πληθυσμό και η Βενετία να έχει το κεφάλι της ήσυχο. Παράλληλα το ναυτικό της δυναμικό να χρησιμοποιεί γαλέρες των τοπικών αρχόντων, για τις ναυτικές επιχειρήσεις καθώς και εντόπιο προσωπικό στις γαλέρες της. Οικονομικές δραστηριότητες δημιουργήθηκαν είτε από Ιταλούς είτε από τοπικούς ευγενείς. Η πρωτογενής παραγωγή μετατράπηκε από κρασί σε λάδι διότι και η Βενετία είχε ανάγκη και οι εξαγωγές έφερναν περισσότερα έσοδα. Πλήρη Ιταλοποίηση της τοπικής κοινωνίας. Στα μισθοφορικά σώματα και στην τοπική βενετική φρουρά υπηρετούν σχεδόν αποκλειστικά Λατίνοι που έρχονται από την ιταλική χερσόνησο (είτε από τη Βενετία και την ενδοχώρα της είτε από τις άλλες ιταλικές πόλεις)(3), Στην πόλη της Κέρκυρας βρίσκονται οι άνθρωποι του πολέμου, ναύτες, στρατιώτες, αλλά και τεχνίτες που πλαισιώνουν τη βενετική πολεμική μηχανή.
Μια πληθυσμιακή ομάδα που αποτέλεσε σημαντικό κομμάτι του νησιού ήταν οι Εβραίοι. Συνέβαλε στην διαμόρφωση της ιστορίας του και στην εξέλιξη του εμπορίου και της οικονομίας. Το 1425, οι κατακτητές υποχρέωσαν τους Εβραίους να ζήσουν ανάμεσα στους χριστιανούς σε διάφορες συνοικίες. Μετά το διωγμό των Εβραίων Σεφαραδίμ από την Ισπανία, το 1492, μερικοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν στην Κέρκυρα. Σε αυτούς προστέθηκαν, το 1494, οι καταδιωγμένοι Εβραίοι από την Απούλια, , και αργότερα, το 1589,μερικοί πρώην "Μαρράνος" από την Πορτογαλία. Οι νέοι μετανάστες θέλησαν να ενωθούν με την ντόπια "Ρωμανιώτικη" Εβραϊκή κοινότητα αλλά αυτή δεν δέχθηκε, για να μην χάσει μερικά προνόμια που είχε αποκτήσει στο μεταξύ. ΄Ετσι οι μετανάστες δημιούργησαν, το 1551, μία δεύτερη Κοινότητα την "Απουλιανή" ζώντας μέσα στο φρούριο και έχοντας δική τους Συναγωγή και νεκροταφείο. Από τα παλιά χρόνια οι αυτόχθονες Εβραίοι/ "Ρωμανιώτες" / ζούσαν στο λόφο "Καμπιέλου" που αργότερα πήρε το όνομα "Οβρηοβούνι" ή "Ιουδαϊκό ΄Ορος" ή "Εβραϊδα" τοπωνύμιο που είναι γνωστό μέχρι σήμερα.
Στις 2.4.1891, η Εβραϊκή Κοινότητα, αριθμούσε 5.000 άτομα. Είχαν ικανότητα στο εμπόριο, το οποίο ανέπτυξαν στο νησί και συγκέντρωσαν μεγάλο πλούτο στα χέρια τους. Δάνειζαν με πολύ υψηλά επιτόκια πολίτες αλλά ακόμα και το κράτος.
Η Κέρκυρα σίγουρα είδε τον πληθυσμό της να διπλασιάζεται μεταξύ 1499 και 1503 από 37.000 σε 60.000 κατοίκους. Ίσως θα έπρεπε να φανταστούμε ένα νησί όπου πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού είναι «πρόσφυγες». Στις αρχές του 16ου αιώνα, οι Κερκυραίοι πολίτες ανανέωσαν το παράπονό τους προς την Βενετία, αλλά αυτή τη φορά σε εντελώς διαφορετικό χώρο: διαμαρτυρήθηκαν γιατί ορισμένοι από τους νέους Κερκυραίους είχαν πλέον καταφέρει να αποκτήσουν δικαιώματα ιθαγένειας. Με γάμο, χάρη ή με άλλα μέσα, κατάφεραν να αποκτήσουν πολιτικά δικαιώματα και η πλειοψηφία του συμβουλίου διαμαρτύρεται ότι ανάμεσα στις τάξεις του βρίσκονται τώρα πρώην πρόσφυγες. Από το ένα παράπονο στο άλλο, από τα τέλη του 15ου αιώνα έως τις αρχές του 16ου αιώνα, η εξέλιξη είναι εντυπωσιακή. Δείχνει ότι το κλείσιμο που αντιμετωπίζει ο ερχομός των νεοφερμένων δεν είναι μόνο γεγονός των χαμηλότερων η υψηλοτέρων κοινωνικών στρωμάτων: επαναλαμβάνεται σε όλα τα επίπεδα, αφού, στην πραγματικότητα, φοβούνται ότι θα αντικατασταθούν. Αλλά αυτές οι καταγγελίες υποδηλώνουν επίσης μια άλλη πτυχή: σε έναν κόσμο όπου τα ανθρώπινα όπλα εξακολουθούν να είναι η κύρια πηγή ενέργειας, κανείς δεν σκέφτεται ποτέ να τους απαγορεύσει την πρόσβαση στο νησί. Ούτε και όταν γίνονται, μάλλον, ο μισός πληθυσμός.(4)
Μετά το τέλος του κρητικού πολέμου μεταξύ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και Βενετίας (1645
-1669),που είχε ως αποτέλεσμα την οθωμανική κατάκτηση του νησιού, η επίδραση έφτασε και στην Κέρκυρα, όπως και στα άλλα Ιόνια νησιά, σημαντικός αριθμός προσφύγων από την Κρήτη. Έτσι η Κέρκυρα συνδέθηκε και αυτή με τη σειρά της άμεσα με την κρητική τραγωδία.Η έλευση των Κρητικών στο νησί είχε αρχίσει ήδη από τα πρώτα χρόνια του πολέμου. Πόσους πρόσφυγες έχει δεχθεί η Κέρκυρα από την έναρξη του πολέμου; Δύσκολο να απαντηθεί. Το πρώτο προσφυγικό κύμα πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου (1645 - 1669) και του Ρεθύμνου. Ο εκπατρισμός αυτός, της πρώτης από τις δύο φάσεις, γινόταν άλλοτε σπασμωδικά από μεμονωμένα άτομα ή ομάδες, με δική τους δηλ. πρωτοβουλία, και άλλοτε οργανωμένα, με τη συνεργασία του ίδιου του βενετικού κράτους. Η πτώση του Χάνδακα και συνεπώς το τέλος του πολέμου αποτέλεσε την αφετηρία του δεύτερου και μαζικότερου κύματος προσφύγων, που διήρκεσε μέχρι και τα πρώτα χρόνια του 18ου αιώνα, με το οποίο μάλιστα εγκαταστάθηκε στο νησί και το μεγαλύτερο μέρος των εκεί καταφευγόντων Κρητικών. Η Κέρκυρα, όπως και τα υπόλοιπα Επτάνησα, διαδραμάτισε ένα διττό ρόλο στον κρητικό ξεριζωμό. Από τη μια, λειτούργησε ως μια πρώτη σκάλα για τη μετέπειτα διαπεραίωσή τους προς την πόλη των δόγηδων, και από την άλλη, υπήρξε, για τους περισσότερους, ο τελευταίος τους σταθμός. Η επιλογή ωστόσο του νησιού από ένα μεγάλο μέρος του προσφυγικού κόσμου, θεωρούμε ότι σχετιζόταν και με μια άλλη εξίσου σημαντική παράμετρο, πέρα από τη γεωγραφική γειτνίαση με τη μητρόπολη του βενετικού κράτους. Η Κέρκυρα λοιπόν δεν αποτέλεσε για τους Κρητικούς τυχαίο σταθμό, αλλά υποθέτουμε ότι ως ένα βαθμό οι πρόσφυγες επιδίωξαν την εκεί εγκατάστασή τους, και αυτό είχε να κάνει με το γεγονός ότι το νησί αποτελούσε την έδρα του γενικού προβλεπτή της θάλασσας (provveditor general dal mar), πράγμα που αποτελούσε πλεονέκτημα για τη διευθέτηση των εκάστοτε δυσκολιών και αιτημάτων τους και γενικότερα της τύχης τους.(5)
Προχωρώντας η ιστορία φτάνει την εποχή των Δημοκρατικών Γάλλων (1797-1799) και των Αυτοκρατορικών Γάλλων (1807-1814). Στις 22 Οκτωβρίου 1807, στο Φοντενεμπλό, ο Αυτοκράτορας ενημερώνει ότι «ο στρατηγός Μπερτιέρ, Γενικός Κυβερνήτης των Επτανήσων, να λάβει και να δημιουργήσει από τις χρηματικές αμοιβές του Αυτοκράτορα: 1° ένα σώμα 3.000 Αλβανών και το οποίο να διανέμεται στα επτά νησιά· 2° να διατηρεί επίσης σε δραστηριότητα μια αμειβόμενη φρουρά, πολύ καλά οργανωμένη, που να αποτελείται από περίπου 500 άνδρες, η οποία να εδρεύει στην Κέρκυρα», διατάσσει: «Εγκρίνω ότι αυτά τα στρατεύματα να λάβουν χρήματα από την αμοιβή μου και να τους ορίσουν έναν Γάλλο συνταγματάρχη για να τους διοικήσει». Στις 3 Νοεμβρίου 1807, στο Φοντενεμπλό, «Ο Υπουργός Πολέμου προτείνει να διοριστεί ως συνταγματάρχης του σώματος 3.000 Αλβανών που σταθμεύουν στα Επτάνησα ο M. de Bruges, διοικητής τάγματος στο σύνταγμα Isenburg.
- Louis Dupre - Σουλιώτης στην Κέρκυρα
Έτσι δημιουργείται το «Αλβανικό Σύνταγμα». Καρπός της προσπάθειας αυτής ήταν να οργανώσει συστηματικότερα τις ομάδες των άτακτων που βρίσκονταν στα νησιά, επί πλέον να εκδοθεί η απόφαση της 25ης Δεκεμβρίου 1807 του Berthier, με την οποία ίδρυσε, με τον τίτλο «Αλβανικό Σύνταγμα», στρατιωτικό σχηματισμό που θα περιλάμβανε τους άτακτους Αλβανούς, οργανωμένους σε τρία τάγματα των εννέα λόχων το καθένα. Το νέο σύνταγμα τον Δεκέμβριο του 1807 είχε δύναμη 3.254 στρατιωτών με 14 επιτελικούς αξιωματικούς.Τα αποσπάσματα του Αλβανικού συντάγματος που ήταν στρατοπεδευμένα στην Κέρκυρα υπηρετούσαν κυρίως στην ύπαιθρο. Η υπηρεσία αυτή δεν διέφερε πολύ από την καθημερινή τους ζωή στην ηπειρωτική ενδοχώρα. τουλάχιστον όπως παρουσιάζεται από τον Pouqueville: «Οι Αλβανοί μένουν ως επί το πλείστον σε σπίτια που δεν έχουνπαρά ένα ισόγειο, και ξαπλώνουν είτε πάνω σε ψά0ες, είτε πάνω στις τεράστιες κάπεςτους, με τις οποίες καλύπτονται από τις προσβολές του αέρα.».
Στα εξ τάγματα που δημιουργήθηκαν περιελάμβαναν τους πρόσφυγες Σουλιώτες, αλλά επειδή υπήρχαν κενά στρατολογήθηκαν οπλαρχηγοί και οπλίτες εξ Ηπείρου, Στερεάς και Πελοποννήσου.
. Με τη μορφή ομαδικών αποστολών κατέφυγαν στην Κέρκυρα, μετά την Μικρασιατική καταστροφή, πρόσφυγες από τον Οκτώβριο του 1922 έως τον Οκτώβριο του 1924. Από τους 30.000 πρόσφυγες που έφτασαν στο νησί οι 1500 περίπου κατάγονταν από τον Πόντο. Ο Σπυρίδων Μουρατίδης, στη μονογραφία του «Πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, Πόντου και Ανατολικής Θράκης στην Κέρκυρα (1922-1932)», αναφέρει: «…Από το νησί πέρασε ένας πολύ μεγάλος, σε σχέση με τις δυνατότητές του, αριθμός προσφύγων, με αποτέλεσμα την εκ νέου μετακίνηση του προσφυγικού πληθυσμού… Η δημιουργία αντιπαραθέσεων μεταξύ των κατοίκων της Κέρκυρας και των προσφύγων είχε κατά βάση οικονομικό χαρακτήρα, παρά την όποια προσπάθεια δημιουργίας κάποιου ιδεολογικού υπόβαθρου αιτιολόγησης των αντιθέσεων αυτών, στηριζόμενη κυρίως στη διαφορά πολιτικής ιδεολογίας…».
Η κερκυραϊκή κοινωνία αντέδρασε στη «δέσμευση» κτηρίων και χώρων για τη στέγαση των προσφύγων. Στην πραγματικότητα αρνήθηκε να συμβάλει στην προσπάθεια αποκατάστασης των προσφύγων θεωρώντας ότι αυτό αποτελούσε υποχρέωση του κράτους. Οι στεγαστικές λύσεις που επιλέχτηκαν έλαβαν υπόψη την αντίδραση της κερκυραϊκής κοινωνίας. Έτσι, οι πρόσφυγες θα βρουν καταφύγιο κυρίως σε χώρους όπως το Παλαιό Φρούριο, αποθήκες, ακόμη και στο δημοτικό θέατρο, που δεν έθιγαν οικονομικής φύσεως συμφέροντα των γηγενών.
Ποιοι όμως ήταν οι «πιστοί Κερκυραίοι»;
Οι αναφερόμενες μετακινήσεις πληθυσμών και οι καταλήψεις του νησιού ήταν πολλές και μεγάλες χωρίς να παραλείψουμε και μικρότερες όπως των Stradioti, των Παργινών, των Μαλτέζων, Σέρβων στον Α! Παγκόσμιο Πόλεμο κ.α. Κάθε ομάδα προσπαθούσε να διατηρήσει τη δικιά της κουλτούρα. Όμως η προσφυγιά στην Κέρκυρα είναι ένα ζήτημα της ομοιογένειας του πληθυσμού στην διάρκεια των αιώνων. Είναι γεγονός ότι οι συνήθειες, τα έθιμα, η έννοια του δικαίου, οι διαφορετικές θρησκείες των προσφύγων διαμόρφωσαν αντιπαλότητες και συγκρούσεις μεταξύ των αλλά και με τους «αυτόχθονες». Αλλά οι ανομοιογενείς ή ετερογενείς ομάδες, αν και υστερούν στην επικοινωνία, είναι δεκτικότερες στο σχεδιασμό και στην αλλαγή μέσα στη πάροδο των αιώνων. Η συναναστροφή, το εμπόριο, οι ερωτικές-συζυγικές σχέσεις, η φιλία είναι παράγοντες που απαλύνουν τις διαφορές και κάνουν τους ανθρώπους να πλησιάζουν ο ένας τον άλλον. Οι δογματισμοί, όπως η θρησκεία και οι εξτρεμιστικές θεωρίες δυσκολεύουν πολύ τα πράγματα διότι έχουν την τάση να δημιουργούν οπαδούς.
Η προσφυγική μνήμη των απογόνων όλων των μεταναστευτικών ροών στην Κέρκυρα, ως κάποιο βαθμό παραμένει ισχυρή, παρά τις όποιες διαφοροποιήσεις εντοπίζονται σε σχέση με άλλους απογόνους που μεγάλωσαν σε αμιγώς προσφυγικές περιοχές. Ο μικρός αριθμός αυτών, σε συνδυασμό με την απουσία πολιτιστικών συλλόγων και άλλων δράσεων, επηρεάζει την ευρύτερη διάχυσή της στην τοπική κοινωνία. Τα εναπομείναντα προσφυγικά σπίτια, τα ταφικά μνημεία και άλλα τοπόσημα παραμένουν εκεί για τον ερευνητή που θα κληθεί να τα αναζητήσει (6)
Περπατώντας σήμερα στους κεντρικούς δρόμους της πόλης, εάν κοιτάξεις στις πινακίδες των μαγαζιών θα διαβάσεις Σουέρεφ (Μαλτέζος), Σούσης (Εβραίος), Κονταρίνης (Ιταλός), Γκίκας (Βορειοηπειρώτης),Πετσάλης (Παργινός) Μαρκοσιάν (Αρμένης)κ.ά. Τα γλωσσικά ιδιώματα πολλά και τα παλαιότερα χρόνια η συνεννόηση δύσκολη.
Το 1836 ο Δημήτριος Βυζάντιος γράφει το περίφημο θεατρικό «Βαβυλωνία».
Απόσπασμα από το οποίο καταθέτουμε:
….ΑΣΤ. |
Φέρμα γιαμά...· μη φυγή κανείς...· είστε ούλοι αντιλίτο κριμινάλε. (προς τους στρατιώτας) Μουρέ Γεράσιμε, Αντζουλή, Διονύσιο!!!...· βάλτε τσι ούλους ετούτους α πάρτε να τσι εζαμινάρω σεπαραταμέντε· (προς τον Ξενοδόχο) Πού είναι γιαμά εκειός ο λαβωμένος; |
ΞΕΝ. |
(Τρέμων) Ορίστε εδώ... (δεικνύει τον Κρήτα) |
ΑΣΤ. |
(Εξετάζει τον Κρήτα) Πινομή σου, μουρέ; |
ΚΡΗΣ |
Ω πονεί με· ναίσκε, ντεντίμ, πονεί με. |
ΑΣΤ. |
Πινομή σου, μουρέ; τ' όνομα σου διάολλε; |
ΚΡΗΣ |
Μανόλιας Δασκαλάκης. |
ΑΣΤ. |
Και πού 'θε είσαι γιαμά |
ΚΡΗΣ |
Απέ τη Γκίσσαμο. |
ΑΣΤ. |
Και πού στο διάολλο είναι αυτό το Κίσαμμο; |
ΚΡΗΣ |
Επά δα... · στην Κρήτη. |
ΑΣΤ. |
Και δε λες π' ούσαι Κρητικός, ν' άμπ' ο διάολλος μέσα σου; και ποιος μουρέ, ποιος σε χτύπησε; |
ΚΡΗΣ |
Ένας Λιάπης. |
ΑΣΤ. |
Και π' ούν' εκειός ο Λιάπης; |
ΚΡΗΣ |
Δεν τον κατέχω το σκυλάπιστο, πούρησε. |
ΑΣΤ. |
Και πού, μουρέ, πού σε βάρεσε; |
ΚΡΗΣ |
Στη χέρα ντεντίμ· ω...· φέρτε μου δα τον ξαγορευτή να με ξαγορέψη να ξεμυστέψω. |
ΑΣΤ. |
Και πώς σε βάρεσε, μουρέ; α κάζο πενσάτο; |
ΚΡΗΣ |
Δεν κατέχω φράγκικα. |
ΑΣΤ. |
Μουρέ, α κάζο πενσάτο; |
ΚΡΗΣ |
Είπα σου το, δεν κατέχω ντα μου λες, Θιός……… |
(Ο Αστυνομικός είναι Επτανήσιος )
Θα ήταν παράληψη εάν ομιλώντας για τους πολίτες της Κέρκυρας να μη αναφέρουμε μια ιδιοσυγκρασία την οποία δεν μπορούμε παρά να τη στηρίξουμε στις αλληλεπιδράσεις των προσφυγικών επιρροών. Δύο χαρακτηριστικά μοιράζονται μεταξύ τους όλοι οι Επτανήσιοι ανεξαιρέτως. Την υπερβολική αγάπη τους για το νησί τους και την περίφημη «βουρλισιά» τους, αυτή την ιδιόρρυθμη τρέλα για την οποία είναι γνωστοί στο πανελλήνιο! Ο χαρακτηρισμός «βουρλισμένος» δεν έχει καμία αρνητική χροιά, δεν θεωρείται προσβολή, αντιθέτως περιποιεί τιμή για τον «φέροντα», ο οποίος προσπαθεί με κάθε τρόπο να δικαιώσει τον χαρακτηρισμό. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιδιαίτερης και γεμάτης αντιφάσεις ιδιοσυγκρασίας τους. Στην πρώτη επαφή μοιάζουν λίγο απότομοι, γρήγορα όμως αποκαλύπτουν τον χωρατατζή, φιλόξενο και ευγενικό άνθρωπο που κρύβεται μέσα τους. Είναι πολύ έξυπνοι, κάποιες φορές πονηροί, πολύ εργατικοί και επίμονοι, καπάτσοι με ό,τι και αν καταπιαστούν και έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα επιτήδειοι στο κυνήγι του πλούτου, κάτι για το οποίο τους μέμφονται οι «αντίζηλοί» τους. Ενα από τα πιο αντιφατικά στοιχεία του χαρακτήρα τους είναι πως παρά το γεγονός ότι είναι άνθρωποι θρήσκοι και ευσεβείς, συχνά επιδίδονται σε ακατάσχετη βωμολοχία, με έναν όμως παράξενα «γλυκό» τρόπο, που δεν προκαλεί παρεξηγήσεις. Είναι φύσεις περιπετειώδεις, με μια μοναδική ικανότητα όχι μόνο να επιβιώνουν αλλά και να διακρίνονται, όπου κι αν βρεθούν, γι' αυτό και ριζώνουν ακόμα και στην άκρη του κόσμου, πραγματικοί κοσμοπολίτες, παρά την αγάπη που έχουν για τον τόπο τους. Δεν είναι μόνο το ιδιότυπο χιούμορ αλλά η γενικότερη κοσμοθεωρία που τους σπρώχνει να κάνουν κριτική στα κακώς κείμενα με το δικό τους μοναδικό τρόπο. Συνεχίζουν να είναι ανήσυχοι αλλά αθεράπευτα ρομαντικοί και ερωτευμένοι με την πολιτιστική του κληρονομιά την οποία αγωνίζονται να διαδώσουν καθώς και την αγάπη για τον τόπο τους.
------------------------------------------------------------------
1) Pauline GUéNA ACTUEL MOYEN ÂGE
1473, les îles grecques face aux migrants
2)Katerina Konstantinidou
Dealing with violence in Venetian Corfu (17th–18th c.)
3) Δάφνη Λάππα Ξένοι στην πόλη της Κέρκυρας. Ναύτες και στρατιώτες στο γύρισμα του 18ου αιώνα
4) Pauline GUéNA ACTUEL MOYEN ÂGE – 1473, les îles grecques face aux migrants https://www.nonfiction.fr/article-8765-actuel_moyen_age__1473_les_iles_grecques_face_aux_migrants.htm
5) Κ. Α. ΤΣΟΚΚΟΥ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ (1645 – 1669) σελ 74
6) Ευστάθιου Πουλιάση. Η προσφυγική μνήμη ως χρέος. https://www.pontosnews.gr/704777/politika-mikrasiatika/i-prosfygiki-mnimi-os-chreos-i-periptosi-tis-kerkyras/
Η Στοά (Loggia)της Κέρκυρας μέχρι την μετατροπή της στο θέατρο San Giacomo.
To 1537 ο Βαρβαρόσα κατάστρεψε με φωτιά όλα τα κτήρια που βρίσκονταν έξω από το παλαιό φρούριο. Ποια ήταν η μορφή του προαστίου πριν από την τουρκική πολιορκία
δεν μπορούμε να γνωρίζουμε διότι καταστράφηκε τότε το μεγαλύτερο μέρος των κτισμάτων που βρίσκονταν εκεί. Οι αρχειακές πηγές μας πληροφορούν ότι το ξωπόλι είχε αναπτυχθεί με βάση το λιμάνι.
Η λέξη Στοά (loggia) προέρχεται από την Αρχαία Αθήνα και τη Ρωμαϊκή εποχή. Η Αρχαία Αγορά ήταν ο ανοικτός χώρος που αποτελούσε διοικητικό, φιλοσοφικό, εκπαιδευτικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και κυρίως το οικονομικό κέντρο της πόλης.
Σύμφωνα με αυτά τα πρότυπα και οι Βενετσιάνικες στοές επιτελούσαν το ίδιο σκοπό.
Στην Κέρκυρα είχαμε δύο τεράστιους προμαχώνες με αιχμές βέλους στη δυτική πλευρά του φρουρίου, μια βαθύτερη ξηρή τάφρο και μια νέα κινητή γέφυρα που ένωνε το φρούριο με την ηπειρωτική χώρα. Έγινε ένα πλατύ άνοιγμα εμπρός από το φρούριο, καθαρά αμυντικό έργο, η Σπιανάδα η δημιουργία της οποίας ξεκίνησε στις αρχές του 16 αιώνα. όταν Michele Sammicheli έθεσε κάποια όρια στο χώρο και απαγόρευσε την ανοικοδόμηση, ενώ το το 1576 άρχισε η κατεδάφιση των σπιτιών που βρίσκονταν γύρω από το Φρούριο. Mέσα σε 12 χρόνια γκρεμίστηκαν περισσότερα από 2.500 σπίτια του “Ξωπολιού” (έξω-πόλη)..
Η ονομασία της πλατείας προήλθε από την βενετική λέξη Spianata η οποία χρησιμοποιείτο για τον ορισμό μίας «ανοιχτής επίπεδης περιοχής». Χρειάστηκε για τη κατασκευή του αμυντικού έργου και για να επεκταθεί όσο το δυνατόν περισσότερο, να καθαρίσει παρά τις διαμαρτυρίες των πολιτών. Οι καταγγελίες ήταν τόσο δυνατές που οι Βενετοί ανακάλεσαν εν μέρει την απόφαση και επέτρεψαν να χτιστούν στο οικόπεδο της Σπιανάδας, σπίτια και καταστήματα, αλλά μόνο με την προϋπόθεση ότι θα μπορούσαν εύκολα να διαλυθούν σε περίπτωση επίθεσης. Από μέσα από το φρούριο απομακρύνθηκαν όλοι οι πολίτες συμπεριλαμβανομένου του Βενετού μπάιλο και των συμβούλων του και είχαν μεταφερθεί στο Μπόργκο.
Λεπτομέρεια της Αγιογραφίας του Σπυρ. Σπεράντσα «Οι άγιοι Σωσίπατρος και Ιάσωνας» όπου καθαρά διακρίνεται, στα δεξιά του δρόμου προς το φρούριο, η Στοά.
Η loggia del consiglio της Κέρκυρας ήταν το κέντρο της πολιτικής ζωής του ντόπιου πληθυσμού. Η Γενική Συνέλευση, μια κλειστή ολιγαρχία Ελλήνων και Λατίνων πολιτών, συνεδρίαζε το φθινόπωρο κάθε έτους στη στοά για να εκλέξει το Συμβούλιο (Μεγάλο Συμβούλιο),των 150. Το κτίριο συνεδριάσεων, όπου αποφάσιζε το γενικό συμβούλιο της Κέρκυρας( η loggia) βρίσκονταν κοντά στην είσοδο του φρουρίου της πόλης και στο μέσον περίπου της Σπιανάδας. Από την πρεσβεία του 1542 διαπιστώνεται ότι η κερκυραϊκή loggia είχε κατεδαφιστεί και αυτή εξαιτίας της επέκτασης της Σπιανάδας. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο ανοικοδομήθηκε το “μπόργκο”, οι πρόχειρες εγκαταστάσεις της αγοράς, των αποθηκών και της loggia που έγιναν σε ένα περιορισμένο τμήμα της Σπιανάδας. Επομένως το κτίριο της κοινότητας, η loggia, είχε κτιστεί σίγουρα στη Σπιανάδα μετά από την καταστροφή του προαστίου, στο διάστημα μεταξύ 1537-1542.
Η στοά επρόκειτο για ένα απλό κτίσμα, χωρίς αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, "Το βουλευτήριον της Κέρκυρας είχε ευρύχωρον περιστήλιον στοάν, ένθα στρατιωτική φρουρά επρόσφερε τας τιμάς, και ησφάλιζε την σύνοδον. Εσωθεν δε διεκοσμείτο με εικόνας εξιστορούσες αρχαίας κερκυραϊκές σκη-νάς. Παρ 'ορισμέναις δε τραπέζαις θεμέναις κατά διάφορα μέρη της αιθού-σης του βουλευτήρίου συνέδρευε το Βενετικόν διοικητήριον, έχοντος τηνπροεδρίαν του προβλεπτού της νήσου, οι σύνδικοι μετά του γραμματέωςτης πό/εως. Απέναντι δε αυτών επί κυκλικών θρανίων δια δρυφάκτωνχωριζομένων εκ των τραπεζίων εκάθηντο οι ψηφοφόροι ευγενείς. Ο ψηφί-σεις νέος ευγενής ευθύς διαρκούσης της συνεδριάσεως, εισήγετο εις τοσυμβούλιον και έδιδε τον όρκον της υποταγής. Εκάθητο επί καθέδρας χρυ-σής, και επ' ώμων βασταζόμενος υπό τεσσάρων καλποφόρων (ballottini)εφέρετο εις τον οίκον αυτού, επευφημούντος και χειροκροτούντος του πλή-
θους" To συμβούλιο συνεκαλείτο ήχω κώδωνος, αδιαλείπτως σημαίνοντος περί το εσπέρας
κατά τας δύο προηγούμενος της ενάρξεως ημέρας, και την πρωίαν αυτής της ενάρξεως»
Αρχικά, η συμμετοχή στα συμβούλια δεν ήταν συνδεδεμένη με ευγενείς ή φεουδαρχικές εκμεταλλεύσεις, αλλά ήδη τον 15ο αιώνα, οι πιο ισχυρές οικογένειες έγιναν πιο απαιτητικές για τα προνόμιά τους και προσπάθησαν να αποκλείσουν την αστική τάξη με πιο αυστηρές απαιτήσεις για την ιθαγένεια. Πράγματι, η θέση της λότζια ήταν πιθανώς λιγότερο επικίνδυνος στο παλιό φρούριο παρά ήταν ασφαλισμένη έναντι της πολιτικής αναταραχής μέσα στο borgo.
Ο χαρτογράφος δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη στοά, ένα μεγάλο ορθογώνιο κτίριο με ανοιχτές κιονοστοιχίες και στις τέσσερις πλευρές που βρίσκεται ακριβώς μπροστά από τις πύλες στο παλιό φρούριο. Πράγματι, είναι το μοναδικό σωζόμενο κτίριο στην απέραντη έκτασης της Σπιανάδας
Della historia di Corfu / descritta da Andrea Marmora nobile Corcirese libri otto. Al serenissimo principe ed eccellentiss.mo Senato di Venetia. Venetia: Presso il Curti, M.DC.LXXII [=1672].
Ο A. X. Τσίτσας αναφέρει για το κτίριο:"Casa del Consiglio ή Consiglio ή Loggia": το οίκημα στο οποίο στεγα-ζόταν το Συμβούλιο των Ευγενών. Εκεί γίνονταν οι εκλογές των Μ. Πρω-τοπαπάδων, των μελών του Συμβουλίου και οι απονομές των οφφικίωνκαι των αξιωμάτων. Το οίκημα, το οποίο βρισκόταν στη θέση όπου σήμεραο δρόμος που χωρίζει τις δύο πλατείες της πόλης και αμέσως πριν από τηγέφυρα του παλαιού Φρουρίου, είχε ισόγειο, όπου ήταν εγκατεστημένηφρουρά (Gran Guardia), και έναν όροφο, και πρέπει να χτίστηκε αμέσωςμετά ή ταυτόχρονα με τη γέφυρα του κάστρου, αν όχι νωρίτερα, δηλαδή γύ-ρω στα 1550. Από) έγγραφο του Βαίλου Zaccaria Morosini, του 1555, σχε-τικό) με την εκλογή του Μ Πρωτοπαπά, μαθαίνουμε ότι τότε ορίστηκε ότι η
εκλογή έπρεπε να γίνεται: « a loggia sopra la Spianata».
Ο Vincenzo da Canal, προνοητής και καπιτάνος, το 1594, έβλεπε με ανησυχία την προνομιακή θέση της στοάς. Παρατηρώντας ότι η αίθουσα, είχε χτιστεί στη Σπιανάδα πριν χτιστούν τα τείχη της πόλης που περιέβαλλαν το Μπόργκο και προειδοποίησε ότι σύχναζαν σ’αυτήν άτομα διαφορετικής ποιότητας και κατάστασης και ότι συχνά υπήρχαν φωνές και δυνατές λογομαχίες και προειδοποίησε ότι η στοά ήταν πολύ κοντά στις πύλες του φρουρίου σε περίπτωση που ξεσπάσει βία. Οι διαταραχές που αναφέρονται από το Canal ήταν πιθανές αντιδράσεις σε όλο και πιο αυστηρά πρότυπα απόδειξης για την υπηκοότητα. Καταλήγοντας ότι η Σπιανάδα πρέπει να είναι απαλλαγμένη από κάθε εμπόδιο, συνέστησε ότι: «θα ήταν φρόνιμο οι Serenities να διατάξουν να απομακρυνθεί από εκείνο το μέρος το συντομότερο δυνατό και να χτιστεί μέσα στην πόλη δίπλα στο παλάτι του bailo, ή οπουδήποτε αλλού. θα κρινόταν πιο κατάλληλο».
Όμως η συμβουλή του έπεσε στο κενό. Από τις παραπάνω πληροφορίες προκύπτει το συμπέρασμα πως η Loggia ήταν ένα διώροφο κτίριο, που περιελάμβανε στο ισόγειο ένα περιστύλιο(στοά), και στον όροφο μία μεγάλη αίθουσα όπου συνεδρίαζε το συμβούλιο της πόλης, χωρητικότητας μερικών εκατοντάδων ατόμων
Οι ανοιχτές στοές λειτούργησαν έτσι όχι μόνο ως χώρος πολιτικοποίησης και χαλάρωσης, αλλά και ως προθάλαμος για τους απορριφθέντες υποψηφίους για την εγγραφή τους στο Libro d’oro που προσπαθούσαν να εισέλθουν στην αίθουσα συνεδριάσεων με διάφορα μέσα. Εξαιρείται, ένας κανόνας ψηφίστηκε το 1599 που περιόριζε τα κλειδιά σε μια περιορισμένη ομάδα αξιωματούχων.Το 1602, «βλέποντας τα πολλά σκάνδαλα και τις ταραχές που γεννιούνται σε αυτό το συμβούλιο», οι βενετικές αρχές διέταξαν να μην μπορεί κανείς να μιλάει στις συνεδριάσεις χωρίς την άδειά τους ή να περιφέρεται στην αίθουσα. Παρά τα τέτοια μέτρα, η αναταραχή συνεχίστηκε και με την πρεσβεία του 1610 στη Βενετία να παραπονιέται, η Κερκυραϊκή κοινότητα, για «μια επικίνδυνη συνωμοσία» και «απειλητικές και αλαζονικές πράξεις».
Το 1622 ένας νέος κανόνας διέταξε τα μέλη ότι πρέπει να ελεγχθούν τα ονόματά τους σε σχέση με έναν επίσημο κατάλογο πριν εισέλθουν στον θάλαμο και ότι οι πόρτες δεν μπορούσε να ανοίξουν μόλις όταν είχε ξεκινήσει η συνεδρίαση και ότι στα μέλη απαγορεύτηκε να φέρουν όπλα.
Aυτές οι στοές ήταν φαινομενικά προσβάσιμες, αλλά στην πραγματικότητα ήταν προνομιούχοι χώροι που καθόριζαν ποιος ήταν μέσα και ποιος ήταν έξω. Ως φόρουμ για επιχειρήσεις, έκθεση, αντιπροσώπευση, διαπραγμάτευση, ειρήνευση, συνεργασία και ανταλλαγή, η στοά λειτούργησε ως γέφυρα μεταξύ του Δόγη και κυβερνώντων στην αποικιακή αυτοκρατορία της Βενετίας.
Η Marmora αναφέρει ότι το συμβούλιο είχε ψηφίσει το 1663 «να χτιστεί μια στοά με αρχοντική αρχιτεκτονική για τον στολισμό της πόλης» στο κέντρο της πόλης.
Όλη αυτή η ακαταστασία που περιγράψαμε οδήγησε την Βενετική εξουσία να αποφασίσει το κτίσιμο στοάς μέσα στο κέντρο της πόλεως. Η απόφαση για την ίδρυση και κατασκευή της λέσχης των ευγενών της Kέρκυρας, πάρθηκε στις 27 Oκτωβρίου 1663 και άρχισε να κτίζεται με έξοδα της κοινότητος. Γράφει η Βοσκοπούλου στα: ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΤΙΡΙΑ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ THN ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΒΕΝΕΤΙΚΉΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ (1571-1797)
“Η εν Kερκύρα τάξις των επ’ Eνετοκρατίας Ευγενών συναισθανθείσα την
έλλειψιν ευπρεπούς τινός και τη πόλει αρµόζοντος εντευκτηρίου προς ιδίαν
ψυχαγωγίαν και τέρψιν, προεκάλεσε δια ψηφίσµατος του Συµβουλίου, κυ-
ρωθέντος τω αυτώ έτει δι’ Aποφάσεως του τότε κατά θάλασσαν Γενικού
Προβλεπτού Aντωνίου ∆αµόστου και ∆ουκικού γράµµατος, την αναλώµασι
της Πόλεως οικοδοµήν µεγαλοπρεπούς ως οιόν τε και ευρυχώρου Στοάς
(Loggia) εν τω τότε κεντρικωτέρω αυτής µέρει.»
Από τα µέχρι τώρα στοιχεία της έρευνας δεν έχει βρεθεί το όνοµα του
αρχιτέκτονα της στοάς, ούτε και τα αρχικά σχέδια του κτιρίου.
Ή κατασκευή της όμως σταμάτησε σε λίγο, ίσως για λόγους οικονομικούς, διότι στη
θέση όπου θα ανεγείρονταν το κτίσµα υπήρχαν “οικήµατα και άλλα ισό-
γεια κτήµατα”, για τα οποία έπρεπε ν’ αποζηµιωθούν οι ιδιοκτήτες ή µε
ανταλλαγή σπιτιών ή οικοπέδων αλλού ή µε χρηµατικές χορηγίες.
Στο χάρτη τού βιβλίου τού Μάρμορα, πού εξεδόθη το 1672, αναφέρεται ακόμη σαν "LOGGIA COMINCIA" (Άρχισε το κτίσιμο.)
Οι εργασίες ξανάρχισαν το 1607, όπως φαίνεται από το συμβόλαιο πού υπεγράφη με τούς κατοίκους τού χωριού Σινιές, πού υποχρεώθηκαν να προσφέρουν την πέτρα για την κατασκευή του κτιρίου από τα λατομεία τους.
Όμως οι εργασίες δεν προχώρησαν κανονικά λόγο ελλείψεως ειδικών λιθοξόων Κάι μόνον όταν τούς κάλεσαν από το εξωτερικό κατά το 1690 προχώρησε.
Η κατασκευή του κτιρίου ολοκληρώνεται το 1693 (κατ’ επιγραφή και στο εσωτερικό του κτιρίου). Αρχίζει η στοά να λειτουργεί ως “κοινό εντευκτήριο και τόπος περιπάτου των Ευγενών της πόλεως”, σύµφωνα µε τον αρχικό της προορισµό “a commodo del
passegio e ad uso d΄un civile e dilettevole trattenimento”.
- κόσµηµα της πόλεως, ελκύον τους περιδιαβάζοντας και προς αυτό φεροµένους χάριν περιπάτου κερκυραίους αστούς» κάνει λόγο ο Μάρμορας.
«στην πρώτη της μορφή η στοά ήταν ανοικτή» – σαφώς, η κύρια διαφορά με τη γνωστή «φυσιογνωμία» του (ο Βροκίνης πληροφορεί πως τα ανοίγματα της νότιας, προς τη νυν πλ. Δημαρχείου, τοξοστοιχίας, έκλεισαν το 1730, μετά δηλαδή τη μετατροπή του σε θέατρο). Ενώ, από εκεί και πέρα, η Αγοροπούλου – Μπιρμπίλη σημειώνει τη, στις δύο (πανομοιότυπες σχεδόν) μακρές πλευρές, «λαξευτή τοιχοποιϊα κατά το κυφωτό σύστημα» και την εξ αρχής και πάντα διατηρούμενη… … διακόσμηση στις κλείδες των αψίδων με μουριόνια και, από πάνω, «ένα είδος ζωφόρου με μετάλλια, δύο πάνω από κάθε τόξο, στο δε κέντρο της ζωφόρου ένας θυρεός»,… στέψη του κτιρίου από βαρύ οριζόντιο γείσο, με, στο κάτω μέρος του, σειρά «από μικρά φουρούσια» προς στήριξη
Aπό τα πιο σηµαντικά βενετικά κτίρια είναι, χωρίς αµφιβολία, η Loggia, η οποία µετατράπηκε σε θέατρο- το θέατρο S. Giacomo H µετατροπή της Στοάς σε θέατρο γίνεται το 1720 µε πρωτοβουλία του Andrea Corner, και στη συνέχεια ξεκινούν εργασίες συντήρησης και ανακαίνισης του κτιρίου µέχρι το τέλος του 19ου αι. Ο Γενικός Προβλεπτής Ανατολής, Andrea Corner πήρε την πρωτοβουλία μετατροπής της σε θέατρο, «προς τέρψη των αξιωματικών του στόλου…» Λόγω της γειτνίασής της µε τη µητρόπολη των καθολικών, αφιερωµένη στον Aγιο Iάκωβο, το θέατρο ονοµάστηκε Teatro San Giacomo. . Στην ανατολική πλευρά βρίσκεται η Λατινική Μητρόπολη του Αγ. Ιακώβου, κομψό κτίριο του 17ου αι. με τα μπαρόκ πτερύγια στην στέγη του, τον πύργο και το κωδωνοστάσιο του, στην νότια πλευρά η κατοικία του Λατίνου Αρχιεπισκόπου (ανακατασκευή 1754), με τον κομψό εξώστη με τη balustrade στον άξονα της πρόσοψης και στην βόρεια πλευρά το σημαντικότερο κτίσμα της Βενετοκρατίας στην πόλη, η Loggia Nobilei (1663-9), κατασκευασμένη από λαξευτή ντόπια πέτρα Σινιών. Η απλή στιβαρή μορφή της με τα μεγάλα τοξωτά ανοίγματα προσδίδει το ρόλο και τη σημασία της. Πήρε το όνομα από την γειτονική μητρόπολη (Teatro San Giacomo), ενώ από τις αρχές του 20ου αιώνα στεγάζει το Δημαρχείο της πόλης.
- Πηγές και ενδεικτική Βιβλιογραφία:
Πηγές:
Della historia di Corfu / descritta da Andrea Marmora nobile Corcirese
ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ:
ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΤΙΡΙΑ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ THN ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΒΕΝΕΤΙΚΉΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ (1571-1797)
Ηλίας Αλεξόπουλος:San Giacomo │Ήταν κάποτε μια loggia…
Οι Άγγλοι έθεσαν υπό την προστασία τους το κράτος των Ιονίων νήσων από το 1815 έως το 1864. Η προστασία τους εννοείτο από την δημιουργία ενός ακόμη αποικιοκρατικού σταθμού στη τεράστια Αυτοκρατορία τους. Απόδειξη είναι πως ζούσαν σ’ αυτό το υπό την προστασία τους κράτος. Θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε στιγμές της ζωής τους, όπως τις περιγράφουν Άγγλοι στρατιώτες και Άγγλοι επισκέπτες στην Κέρκυρα. Είναι γεγονός ότι μετά την Ελληνική Επανάσταση το εθνικό αίσθημα των Επτανησίων αναπτερώθηκε κι άρχισε να δημιουργείται κίνημα ένωσης με την Ελλάδα. Το 1859 ο Ουίλλιαμ Γκλάντστοουν συνέδεσε το όνομά του με την ένωση των Ιονίων νήσων με την Ελλάδα ως αρμοστής για ελάχιστο χρονικό διάστημα. Στάλθηκε για να εξετάσει τη μη ικανοποιητική κατάσταση των Ιονίων Νήσων που ήταν υπό βρετανικό έλεγχο.
Αλλά μέχρι την τελευταία στιγμή της αποχώρησης τους η ζωή τους δεν άλλαξε καθόλου.
Κέρκυρα, Νοέμβριος 1858
Ο κύριος Γκλάντστοουν έφτασε την περασμένη Τετάρτη. Μαζί ένας Ναπολιτάνος
Γραμματέας, ο Γκόρντον και ο κύριος Γκλυν, κουνιάδος του και ιδιαίτερός του.
Προς τιμήν του όπλα ήχησαν και υπήρχαν Φρουροί της Τιμής.
Ο συνταγματάρχης Άρθουρ Πόνσονμπυ που τα γράφει αυτά, έφθασε στην Κέρκυρα το 1858 και συνεχίζει (1) :
Ο κ. Γκλάντστοουν, όπως όλοι οι πολίτες, ήταν πολύ ευχαριστημένος παρόλο που δεν γνώριζε τι να κάνει. Πήγαμε μέχρι τα Ανάκτορα, στην Πολιτική Εξουσία. Οι Έλληνες με τη συνηθισμένη τους πονηριά, συνωστίζονταν, βγάζοντας το καπέλο τους και δείχνοντας μεγάλο σεβασμό, αν κι αυτό δεν είναι το έθιμό τους όταν πρόκειται να περάσει ο Λόρδος Ύπατος Αρμοστής. Ο κ. Γ. έχει βγει με την ιδέα ότι αυτοί οι Ιόνιοι είναι η καλύτερη φυλή στη γη. Κολακεύει τον εαυτό του που αγόρασε και σπούδασε τον Όμηρο.
Αυτοί οι ασεβείς Έλληνες λένε ότι εμείς (Αγγλοι) τους φοβούμαστε. Δεν βλέπουν ότι είναι ένα πολύ τρομερό κομπλιμέντο που τους έγινε στέλνοντας τον Γκλάντστοουν εδώ. . . . Έχουν συντάξει μια αναφορά στον Sir Lytton Bulwer (αλλά δεν το έχουν στείλει στον κ. Γκλάνστοουν.) ζητώντας από τη κυβέρνηση να παραχωρήσει αυτά τα νησιά στην Ελλάδα.
Το αίσθημα ανάμεσα σε εμένα άγγλο εδώ και στους Έλληνες γίνεται όλο και περισσότερο δυσμενές. Γνωρίζουν ωστόσο ότι τα μεγαλύτερα όπλα μας είναι στραμμένα κατευθείαν στην πόλη, για να μην πω τίποτα για τα μικρότερα. Οι κατώτερες τάξεις (αγροτικός πληθυσμός) είναι ήσυχες, σίγουρα αδρανείς αλλά ικανοποιημένοι άνθρωποι .
Είναι οι κύριοι ιδιοκτήτες ή μάλλον οι γαιοκτήμονες που κάνουν όλη την αταξία. Όσοι μένουν στην πόλη και στοιχηματίζουν μέρα και νύχτα, είναι όλοι χρεωμένοι, δεν μιλούν παρά μόνο για πολιτική και έχουν τέλεια άγνοια. Ο Τύπος είναι ο πιο άθλιος στον κόσμο. Για τα έξοδα μειώνουν τους μισθούς από τους υπηρέτες τους και τους λένε ότι είναι αναγκασμένοι για να καλύψουν τους φόρους που επιβάλλουν οι Άγγλοι. . . .
Ένα άλμπουμ που συνέταξε ο συνταγματάρχης Arthur E.V. Ponsonby of the Grenadier Guards, (2)που στάθμευε στην Κέρκυρα, περιέχει μια συλλογή από έντυπα εφήμερα όπως ποιήματα, μενού, προσκλήσεις , λογαριασμούς παιχνιδιών (το ένα σε μετάξι), τραγούδια, κάρτες αγώνων ('Corfu Garrison Races!!/ Δευτέρα 11 Ιουνίου 1860), προγράμματα συναυλιών, προκηρύξεις του Ιονίου Συλλόγου, το διαβατήριο του Πόνσονμπι, διάφορα χαρακτικά, αποκόμματα εφημερίδων κ.λπ. χαλαρά, 69 φύλλα,(3) με δώδεκα αυτόγραφα γράμματα υπογεγραμμένα («Arth Ponsonby») προς τη μητέρα του Lady Emily Charlotte Bathurst (π.χ περιστασιακές χοροεσπερίδες, δείπνα, όπερα και πάρτι με πυροτεχνήματα...'), σεισμοί, θέαση κομήτη, ίδρυση εφημερίδας ('...όχι πολιτική ή υπαινιγμός για τους Έλληνες, άρα δεν μπορούν να έχουν αντίρρηση.. .) κυνήγι μπεκάτσας στην Αλβανία, τρύγος («...Τα σταφύλια μόλις τώρα είναι σε αφθονία, αλλά υπήρξε μια ασθένεια ανάμεσά τους φέτος που θα χαλάσει το κρασί...»), γιοτ, τοπικά πανηγύρια («...Οι γυναίκες μοναδικά άσχημες αλλά υπέροχα ντυμένες...»), κλίμα κ.λπ. Το άλμπουμ αυτό περιγράφει με σαφήνεια την πολυτέλεια του Αγγλικού στρατεύματος την οποία θα εκθέσουμε στην συνέχεια.
Τα νησιά παραδόθηκαν στην Ελλάδα το 1863 από τον Λόρδο Πάλμερστον
The Ionian Islands in the year 1863.(4)
Για τις παρατηρήσεις σχετικά με τις σχέσεις των φύλων, καθώς και για την έλλειψη ιονικής ηθικής, τη βία, το έγκλημα τα θέατρα, οι όπερες και τα θρησκευτικά φεστιβάλ ήταν φτωχά υποκατάστατα της βρετανικής κοινωνικής ζωής με χορούς, πάρτι, δείπνα, πικνίκ και αθλήματα.
Αντιστράτηγος Sir Samuel Ford Whittingham, K.C.B., K.C.H., G.C.F., Συνταγματάρχης του 71ου Ελαφρού Πεζικού Highland έγραψε: (5)
Τον Ιούνιο του 1859 έφτασα για πρώτη φορά στην Κέρκυρα, και κατοίκησα, με την οικογένειά μου, στο Hotel de Europe, μέχρι να μπορέσουμε να βρούμε κατάλληλο διαμέρισμα.
………….
Οι θόρυβοι τη νύχτα ήταν αφόρητοι, από το πολυσύχναστο καφέ όπου βρίσκονταν από κάτω, όπου οι πελάτες το καλοκαίρι, μερικές φορές παρέμεναν μέχρι το φως της ημέρας.
Αλλά η γοητεία της εξωτερικής φύσης δεν είναι αρκετή για την πλήρη ευτυχία του πολιτισμένου ανθρώπου. Απαιτεί άλλα πράγματα. Η διαβίωση στην Κέρκυρα ήταν φυσικά κατώτερη από αυτή των χωρών της δυτικής Ευρώπης. Αλλά τέτοια πράγματα μπορούν να τα αντέξουν τα περισσότερα άτομα με υπομονή, και από κάποιους, ίσως, ακόμη με αδιαφορία. Το χειρότερο κακό για μένα ήταν η δυσκολία στον ύπνο. Η πόλη ήταν ζωντανή με θορυβώδεις πεζούς από περίπου οκτώ το βράδυ μέχρι τις τρεις ή τέσσερις το πρωί. Όπως το απαιτούσε η ζέστη, φυσικά, ανοιχτά παράθυρα, και οι ήχοι είχαν ελεύθερη είσοδο στα σπίτια. Οι δυνατές συζητήσεις, οι έντονες διαφωνίες και το εκνευριστικό γέλιο, πείραζε και βασάνιζε το αυτί και ο εγκέφαλος παλεύει μάταια για ύπνο. Όλη η ελληνική φυλή είναι γεννημένοι τραγουδιστές. Αλλά ο ρινικός τόνος τους και η μελαγχολική μονοτονία των αγαπημένων τους τραγουδιών, δεν γοητεύουν τους ξένους. Ενώ η ανάμειξη των ήχων, που προκαλούνται από τις φωνές των περιπατητικών τραγουδιστών, ήταν βασανιστικές. Κάτω από αυτά βασανίζει τον δύσμοιρο Βρετανό που πετιέται στο κρεβάτι του και ανακατεύονται η αγωνία και η απόγνωση. Είχε δουλειά να κάνει την ημέρα. Οι βασανιστές του κοιμόντουσαν τη μισή μέρα, και περπατούσαν και τραγουδούσαν κατά το μεγαλύτερο διάστημα της νύχτας.
Στο ισόγειο του σπιτιού, του οποίου τελικά ζούσαμε, φέρετρα κατασκευάζονταν περιστασιακά τα μεσάνυχτα ή αργότερα. Το σφυροκόπημα ήταν τρομακτικό και αδιάκοπο. Στην απόγνωση μου μερικές φορές σχεδόν λαχταρούσα να γλιστρήσω σε ένα από αυτά τα φέρετρα — εκεί, επιτέλους, να βρωτη πολυπόθητη ανάπαυση. Το χτύπημα των σκληρών καμπάνων της εκκλησίας ήταν άλλη ενόχληση.
Ο Έλληνας ευγενής δεν είχε καμία αντίρρηση να επισκεφτεί Άγγλους, ούτε να δειπνήσει μαζί τους, αλλά εκεί τελειώνει η επικοινωνία. Οι νεαροί Βρετανοί που επιθυμούν άλλη παρέα, ήταν φυσικά αηδιασμένοι και απογοητευμένοι.
Οι Έλληνες δεν φαίνεται να καταλαβαίνουν πλήρως εκείνη τη γενική προτίμηση για την κοινωνία με το ωραίο φύλο που είναι τόσο διαδεδομένο στη δυτική Ευρώπη. Αυτή η συναναστροφή με ενάρετες κυρίες που χρησιμεύει για να γυαλίσει και να εξαγνίσει το μυαλό, δεν είναι ένα από τα αξιώματα τους. Μεταξύ των Ελλήνων τα αρσενικά έχουν σχεδόν μονοπωλήσει την κοινωνία. Υπάρχει κάποια γοητεία με εξαιρέσεις. Όμως το γεγονός παραμένει, ότι οι κυρίες του Ιονίου δεν κατέχουν αυτή τη θέση που είναι δικαίωμά τους, και για το οποίο είναι φυσικό να ταιριάζουν σαν τις αδερφές τους της Γαλλίας και της Αγγλίας. Η φυλή των Ελλήνων σίγουρα γευματίζει, αλλά πώς; που ? και πότε? συνήθως παρέμενε μασονικό μυστικό για τους άγγλους άνδρες. Εκτός από την Υψηλότητά του, ο Πρόεδρος της Συγκλήτου, και οι Αντιβασιλείς σε κάθε νησί, οι οποίοι πάντοτε επίσημα δίνουν δύο ή τρεις γευστικές διασκεδάσεις ετησίως, είναι σπάνιο, πράγματι, ένας Επτανήσιος να έχει πάρτι δείπνου. Σχεδόν εξίσου σπάνιο είναι ένα βράδυ με ψυχαγωγία. Οι Άγγλοι αξιωματικοί έχουν περάσει χρόνια στα νησιά με καλές σχέσεις με πολλούς Έλληνες. Δεν έχω δει ποτέ το εσωτερικό ενός Ελληνικού αρχοντικού. Επιπλέον, πολλοί επτανήσιοι ευγενείς άντρες, που με προθυμία καλλιεργούν τη γνωριμία τους με Άγγλους, μην σκεφτείτε ποτέ να μπείτε στις οικογένειές τους. Όσον αφορά τους κατώτερους αξιωματικούς της φρουράς τους κερδίζει η εξαιρετική σκοποβολή σε Ελλάδα και Αλβανία, οι απολαυστικές εκδρομές με yachting, και τα paper - hunts (6)των κυριών και κυρίων.
Η Κέρκυρα στα μάτια τους ένα είδος επίγειου παραδείσου.
Η κοινωνία της Κέρκυρας υπέφερε υλικά από την απουσία οποιασδήποτε κυρίας να κάνει τις τιμές στο παλάτι, αν και ο γραμματέας σερ Χένρι Γουλφ και η Λαίδη Γουλφ, προσπάθησαν να μετριάσουν το κακό. Οι τελευταίοι προσπάθησαν να συνδυάσουν τα ελληνικά και τα αγγλικά.
Όταν έφυγα από την Κέρκυρα, το 1863, η αγάπη των Ελλήνων γενικά για την Αγγλία, είχε κάνει ακόμα και τους Ιόνιους φιλικούς και συμπαθείς. Όταν όμως επέστρεψα το 1864, οι Ιόνιοι είχαν επιστρέψει σε κάτι περισσότερο από το προηγούμενο μίσος τους, και η ελληνική φυλή γενικά αντιμετώπιζε τη Μεγάλη Βρετανία με εχθρικά μάτια. Η απομόνωσή μας είχε γίνει πλήρης, και για μεγάλο μέρος αυτού του αποτελέσματος δεν είχαμε κανέναν να κατηγορήσουμε παρά μόνο τους εαυτούς μας, για την άγνοιά μας και την αδιαφορία μας για όλα τα θέματα, όχι αποκλειστικά εγχώριου ενδιαφέροντος.
ΑΘΛΗΜΑΤΑ
Δρόμος ταχύτητας
Ο συνταγματάρχης Άρθουρ Πόνσονμπυ ήταν υπεύθυνος για το αγώνισμα που έγινε 8 Απριλίου 1861. Στο σημείωμά του υπάρχουν και δύο αγώνες που έγιναν τις 23 και 24 Φεβρουαρίου για Κυνήγι Χαρτιού (Paper Hunts) είτε με άλογα στους Αγ. Δέκα είτε πεζοί στον Ποταμό.
Στο σημείωμα αυτό αναφέρονται και οι νικητές των αγωνισμάτων.
Κρίκετ
Ήταν πράγματι οι Βρετανοί που έβαλαν τους νησιώτες σε αυτό – κάτι που συνέβη το 1823, για την ακρίβεια. Εκείνη τη χρονιά, αξιωματικοί του Βασιλικού Ναυτικού και της Βρετανικής Φρουράς έπαιξαν έναν αγώνα κρίκετ εδώ, την ημέρα του Αγίου Γεωργίου. Βλέποντας το παιχνίδι, κέντρισε το ενδιαφέρον των ντόπιων και άρχισαν να κάνουν ερωτήσεις για τους κανόνες και το σκορ - και τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Αγώνας του σκίτσου, έγινε στις 28 Μαΐου, μεταξύ του 57ου Συντάγματος, με τον Μεσάρ. Creyke and Wright, τη φρουρά της Κέρκυρας και της νήσου Βίδο. Μετά από εξαιρετικό παιχνίδι κι από τις δύο πλευρές, τελείωσε υπέρ της πρώτης, με έξι wickets. Το έδαφος - αν και όχι αρκετά ίσιο, ήταν σε καλή κατάσταση και η όλη σκηνή αναζωογονήθηκε από την παρουσία πολλών Ελλήνων και Αλβανών, με τις εθνικές τους ενδυμασίες, που έδειχναν να ενδιαφέρονται πολύ για το παιχνίδι. Η Εξοχότητά του ο Λόρδος Ύπατος Αρμοστής και οι επιτελείς του επισκέφθηκαν το γήπεδο κατά τη διάρκεια του απογεύματος και παρακολούθησαν τον αγώνα για αρκετή ώρα.
Ιππασία
Ο συνταγματάρχης Άρθουρ Πόνσονμπυ ήταν υπεύθυνος και για τους αγώνες που έγιναν τις 6 και 7 Μαΐου 1861.Το πλήρες πρόγραμμα τυπώθηκε στο Νέο Φρούριο και παρουσιάζεται πιο κάτω:
Το σκίτσο αντιπροσωπεύει τους ιππικούς αγώνες Garrison, που ξεκίνησαν στις 4 Ιουνίου 1863. (8)Η διαδρομή βρίσκεται σε όμορφη τοποθεσία στα σύνορα μιας μεγάλης εκβολής της θάλασσας, περίπου ένα μίλι από την ακρόπολη. Μπροστά, το βουνό των Σάντα Ντέκα και το οροπέδιο υψώνεται αρκετές εκατοντάδες πόδια, ντυμένο με κλαδιά κι αμπέλια, τα οποία, υπόσχονται μια άφθονη σοδειά για να ανταμείψουν τους κόπους των κάπως νωθρών contradini (ή αγροτών), που υπέφεραν από τις αποτυχίες πολλών προηγούμενων ετών κι από τις επιπτώσεις του ύστερου τυφώνα (του περασμένου Φεβρουάριου), που κατέστρεψε πολλά από τα ωραιότερα δέντρα του νησιού. Το γραφικό χωριό Santa Decea εμφανίζεται ανάμεσα στους ελαιώνες. Ο Εξοχότατος Άρχοντας Ύπατος Αρμοστής και οι περισσότερες από τις κύριες καλές οικογένειες της πόλης και της φρουράς της Κέρκυρας, τίμησαν τους αγώνες με την παρουσία τους ενώ πλήθη ιθαγενών - με τις ποικίλες και γραφικές φορεσιές τους, αναμεμειγμένες με την κόκκινη στολή των Άγγλων στρατιωτών από τη φρουρά, πρόσθεσαν ζωή και λάμψη σε μια σκηνή ασυναγώνιστη σε ομορφιά,ακόμη και σε ένα νησί που προσφέρει σε κάθε στροφή και ένα γοητευτικό τοπίο.
Οι ρυθμίσεις ήταν εξαιρετικές. Κάνουμε ένα σύντομο απολογισμό των δύο ημερών του αθλητισμού : Όλοι οι κύριοι αναβάτες είναι υπό τον Ταγματάρχη Χάντερ που διευθύνει τους αγώνες:
ΠΕΜΠΤΗ 2 Ιουνίου.
Δοκιμαστικά στοιχήματα σε σχέση με το βάρος και την ηλικία Ο Mr. Carthew's Peacock κέρδισε και τους δύο αγώνες.
Δωρεάν Χάντικαπ - Ο κύριος Venables Sultan ήταν ο πρώτος που κατάφερε το Χάντικαπ χακαρίσματος. Ο κ. St. Clair's Sheepstealer ήταν ο νικητής.
Αγώνας εμποδίων - Κέρδισε ο Archie άλογο του συνταγματάρχη Finucane, νικώντας τον Bluebeard του Mr. Waller. Το Conyers Champagne δεν μπορούσε να φθάσει.
ΣΑΒΒΑΤΟ, 4 Ιουνίου.
«After a beautiful race for second beat, Sheepstealer won by half a length ,
and objected to Peacock, who came in second, but was declareddistanced,
having fueled Sheeptenier when called upon with the whip to make his
dual effort for the race. Pigeon and Sheepstesler divided stakes.»
Έγινε αγώνας «αγροτών» στον οποίο έλαβαν μέρος πολλά γνωστά πρόσωπα
κι έδωσαν μεγάλη χαρά από τις πολυάριθμες συμμετοχές.
Ο νικητής είχε ξεπεταχτεί πριν φτάσει ακόμη στα μισά του δρόμου.
Αγώνες δρόμου, για τους οποίους αγωνίστηκαν θαυμάσια οι στρατιώτες της φρουράς έκλεισε τα αθλήματα της ημέρας.
Στις 22 Απριλίου 1863 ξεκίνησαν αγώνες στην Κέρκυρα. Η πρώτη μέρα ήταν
μεγάλος θρίαμβος για τους Έλληνες.
Την κούρσα κέρδισε ένα άλογο που ονομαζόταν «Μπέλλα»,
ιδιοκτησία του γιατρού Βλασόπουλου με ιππέα τον κόμη Αντρουτσέλι. Ο Κόμης βγήκε
πρώτος και στους τρεις αγώνες.
Το κυνήγι(9)
Κατά τους μήνες Δεκέμβριο, Ιανουάριο και Φεβρουάριο, μπεκάτσες σε μεγάλη αφθονία βρίσκονται σε όλα τα πολυάριθμα και ευρέως εκτεταμένα λιβάδια του απέναντι τμήματος της Αλβανίας. Τα αγριογούρουνα και τα ελάφια αγρανάπαυσης είναι επίσης άφθονα. Οι κοκκινόποδες πέρδικες αφθονούν στις κορυφές των βουνών και σε συγκεκριμένες εποχές υπάρχουν μεγάλες πτήσεις ορτυκιών. Εκτός από αυτά, οι ποσότητες μπεκάτσας στα απέραντα έλη είναι σχεδόν απίστευτες.
Η σημαντική αγανάκτηση των Αλβανών προς όλα τα πρόσωπα, ιδιαίτερα τους Φράγκους, που θα μπορούσαν να αποβιβαστούν από τα Επτάνησα ήταν για πολύ καιρό η συνέπεια μιας ατυχούς περιπέτειας. Λίγο καιρό πίσω πιστεύω ότι το 1837, έγινε μια σοβαρή διαμάχη μεταξύ του πρίγκιπα Πιέρ Ναπολέοντα, γιου του Λουσιέν Βοναπάρτη και μερικών Αλβανών. Ο πρίγκιπας και οι φίλοι του ήταν στην Αλβανία όταν κάποια παρεξήγηση προέκυψε με μια ομάδα Αλβανών. Πυροβολισμοί ανταλλάχτηκαν και δύο από τους τελευταίους τραυματίστηκαν βαριά. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να εξοργιστούν και οι Αλβανοί και οι αξιωματικοί της φρουράς στην Κέρκυρα που είχαν τη συνήθεια να κυνηγούν στην Αλβανία και που πάντα είχαν καταφέρει να κρατηθούν μακριά από οποιαδήποτε σύγκρουση με αυτούς τους ανθρώπους. Για ένα διάστημα απαγορευόταν να πάνε εκεί. Η κυβέρνηση του Ιονίου Κράτους αρνήθηκε την μη αποστολή ειδικού υπαλλήλου από το Γραφείο Υγείας της Κέρκυρας, διότι χωρίς αυτόν κανείς δεν θα απαλλάσσονταν από την καραντίνα που επιβάλλονταν από επτά έως είκοσι μία ημέρες, ανάλογα με την επικράτηση της πανώλης λίγο-πολύ στις οθωμανικές επικράτειες. Εξαιτίας του γεγονότος αυτού έγινε μια συμφωνία. Η κυβέρνηση του Ιονίου Κράτους να αποζημιώνει τους τραυματίες με μερικές εκατοντάδες δολάρια για τον τραυματισμό τους από πυροβολισμούς.
Αγριογούρουνα κι ελάφια σκοτώνονταν κατά καιρούς από εμάς. Επειδή όμως κυνηγούσαμε και μπεκάτσες η μεγάλη συνοδεία των σκυλιών Κόκερ Σπάνιελ ενοχλούσε τα θηράματα πριν κάποιος από εμάς φτάσει σε ικανή απόσταση. Τα αποτελέσματα του σημερινού κυνηγιού, αγριογούρουνο, ελάφι, λαγοί, πάπιες, φούτερ , μπεκάτσες, πέρδικες, ορτύκια, διογκώνουν τη λίστα μας. Ο συνήθης τρόπος ήταν να ενώνουμε τις δυνάμεις μας και να κάνουμε ομάδα από δώδεκα έως δεκαπέντε όπλα. Πολλά γιοτ διαφόρων μεγεθών φυλάσσονται από αξιωματικούς που βρίσκονται στην Κέρκυρα κι όταν δημιουργούνταν μια κανονική μεγάλη ομάδα, πολλά από αυτά επιτάσσονταν. Εκτός αυτού, ο καπετάνιος τυχαία ήταν λάτρης αυτού του αθλήματος, και με τα γιοτ προχωρούσε όλη τη νύχτα σε έναν από τους κόλπους της απέναντι ακτής.
Όταν τα πλοία ήταν αγκυροβολημένα οι επιβαίνοντες έτρωγαν ένα σημαντικό πρωινό από νωρίς.Τα σκυλιά συνήθιζαν να φθάνουν με μια βάρκα με έξι κουπιά, η οποία έφευγε από την Κέρκυρα νωρίς το ίδιο πρωινό. Η ομάδα που ξεκινούσε με ιδιαίτερα καλή διάθεση, αποτελούνταν από ίσως δεκαπέντε όπλα, τριάντα σκυλιά, τρεις γιατρούς από το Γραφείο Υγείας της Κέρκυρας και περίπου μισή ντουζίνα εργάτες σε σχήμα ναυτικών ή υπηρετών, που κουβαλούσαν εφεδρικά πυρομαχικά, τσάντες παιχνιδιού, γεύμα, ένα επιπλέον όπλο ή δύο όπλα οβιδοβόλα. Κάποιος που γνώριζε καλά τη χώρα επιλέγονταν πάντα αρχηγός και τοποθετούνταν στο κέντρο, ενώ όλοι ήταν υποχρεωμένοι να υπακούουν στις εντολές του. Τα όπλα φορτώνονταν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα με το γαύγισμα των σκύλων να δίνουν νότες χαράς. Γίνονταν γρήγορες διευθετήσεις για να μας συνοδεύει ένας Τούρκος στρατιώτης. Έχουν περάσει λίγα λεπτά, πριν, "Mark! Mark 1 mark!" ^^ Μπανγκ! μπαμ ! ακούγεται μπαμ!".. Ένα αγριογούρουνο σκοτώθηκε με μικρό πυροβολισμό. Το να το κόψεις και να στείλεις έναν Αλβανό να το μεταφέρει στη βάρκα, είναι δουλειά λίγων λεπτών και πάμε πάλι, ο καθένας χαίρεται που είναι ένα αγριογούρουνο στο σακουλάκι, κι εύχεται να έχει κατά τη διάρκεια της ημέρας, ένα παρόμοιο αποτέλεσμα.
Αποκόμισα μεγάλη ευχαρίστηση κάνοντας εκδρομές στην Αλβανία με σκοπό τη σκοποβολή Αυτή είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για έναν αθλητή, καθώς μπορεί να πάρει τέτοια εμπειρία στόχων για τα πάντα, από ελάφια και γκρίζλι μέχρι τον γρύλο μπεκάτσα. Η σκοποβολή της αγριόπαπιας και της μπεκάτσας είναι γενικά πολύ πρώτης τάξεως, αν και μερικές φορές ποικίλλει ανάλογα με την εποχή που η Αλβανία βρίσκεται σε καραντίνα. Επομένως είναι απαραίτητο να γίνεται λίγη προετοιμασία εκ των προτέρων και να αποτρέπεται οποιαδήποτε επαφή με τους ιθαγενείς. Το γιοτ ή το σκάφος αφήνεται υπό τη φροντίδα του ενός φύλακα που πρέπει να παρακολουθεί ότι κανείς δεν το αγγίζει, ενώ ο άλλος πηγαίνει με τους κυνηγούς προσέχοντας πολύ να μην αγγίξουν τίποτα που ανήκει στους Αλβανούς. Πάντα πήγαινα στην Αλβανία με ένα προσεγμένο γιοτ που λεγόταν The Favourita που ανήκε σε δύο αξιωματικούς του 34ου συντάγματος. Γενικά επιβιβαζόμασταν στο Favourita το βράδυ, κοιμόμασταν εκεί και το πρωί βρισκόμαστε κοντά στο σκοπευτήριο μας. Η Κέρκυρα χωρίζεται από την Αλβανία από ένα κανάλι που δεν είναι περισσότερα από δέκα μίλια στο μεγαλύτερο πλάτος του και στο στενότερο μέρος όχι πάνω από τρία μίλια.
Η περίοδος του κυνηγιού του 1863-4 δεν είχε τελειώσει, παρόλο που η Αγγλική Κυβέρνηση αποφάσισε να παραχωρήσει τα Επτάνησα στην Ελλάδα.
Γιορτές και χοροεσπερίδες
1η Ιουλίου1815
Η ΣΥΓΚΛΙΤΟΣ.
H Επέτειος της εισόδου των στρατευμάτων της S. M. BRITANNICA στην Κέρκυρα, με σκοπό να επαληθεύσουμε την εκχώρηση αυτού του νησιού στο όνομα των Συμμαχικών Υψηλών Δυνάμεων, και να θυμόμαστε αυτή την ημέρα ως ευοίωνο γεγονός, που μας έχει θέσει υπό την αιγίδα και την ειδική προστασία των ένδοξων Συμμάχων Κυρίαρχων.Θέλοντας η Γερουσία σε αυτή την περιπετειώδη περίσταση να προκαλέσει τη δημόσια χαρά.
ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΑ. Η 24η τρέχοντος θα είναι ημέρα αργίας. Το πρωί η Σύγκλητος, όλες οι Τοπικές Αρχές, θα παραστούν στο Te-Deum, (λειτουργία) που θα ψαλλεί στην Ελληνική και Λατινική Εκκλησία για ευχαριστία για μια ευοίωνη εκδήλωση. Θα προσκληθούν οι πρόξενοι και οι ξένοι πράκτορες, να παρευρεθούν στην ιερή λειτουργία.. Το βράδυ θα υπάρχει φωταγώγηση στην Πόλη, και εγκαίνια του θεάτρου δωρεάν. Η Γερουσία θα πάει το πρωί για να επαινέσει την Μεγαλειότητα Αντιστράτηγο JAMES CAMPBELL, Επίτροπο της ΒΡΕΤΑΝΙΚΗΣ ΜΕΓΑΛΕΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ και των Συμμάχων, και Αρχιστράτηγο, και να τον παρακαλέσουν, να καλωσορίσει αυτή τη διαδήλωση του Ευτυχισμένου Κοινού. Ο Γραμματέας της Γερουσίας θα εκτελέσει την παρούσα.
Διάταγμα. Κέρκυρα, Ιούνιος 1815. Συν: SORDINA, Αντιπρόεδρος. Μ. ΚΑΡΑΖΙΑ, ΦΛΑΜΠΟΥΡΙΑΡΗ, ΣΤΕΦΑΝΙΤΖΙ, Γερουσιαστές. ΜΕΛΙΧΗ, ΜΕΤΑΞΑ ', DE CAZZAITI, Γραμματέας. Για επικυρωμένο αντίγραφο, Ο Γραμματέας της Γερουσίας, ΝΤΕ ΚΑΖΑΙΤΙ Για επικυρωμένο αντίγραφο, Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ επί κεφαλής Τοπικής Διοίκησης Σ.Π. ΔΕΛΒΙΝΙΩΤΗ
Στις 9 Μαΐου, έγινε μια εικονική πολιορκία κι επίθεση στο νησί [Vido). Παρατέθηκε ένα καλό γεύμα στις σκηνές για τους αξιωματικούς και τους επισκέπτες τους. Η υπόθεση, αν και καλά οργανωμένη, ήταν σε μικρή κλίμακα, καθώς μόνο ένα μέρος της φρουράς της Κέρκυρας ενίσχυσε, για την περίσταση, τα στρατεύματα στο |Vido|. Αλλά από τη γραφική φύση του εδάφους, οι ελιγμοί επίθεσης κι άμυνας διαμόρφωσαν ένα ευχάριστο θέαμα, το οποίο θα μπορούσαν να εκτιμήσουν και οι κυρίες. Το ενδιαφέρον αυξήθηκε από το γεγονός ότι τα στρατεύματα διατρέχουν κάποιο βαθμό κινδύνου ,καθώς οι σκάλες κλιμάκωσης που χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση δεν έφτασαν αρκετά μέχρι την κορυφή της τάφρου. Όσον αφορά αυτή τη δυσκολία δεν συνέβη κανένα ατύχημα. Ένας πυροβολισμός, ωστόσο, από τη βιαστική εκτόξευση ενός όπλου έπεσε κατά λάθος στην τάφρο του κύριου έργου κι ένας καημένος πέθανε λίγες ώρες αργότερα στο (Vido)| Νοσοκομείο. (Δε βαριέσαι ένας άνθρωπος νεκρός). Ανάμεσα στους θεατές του πλαστού αγώνα ήταν και η νεαρή και όμορφη πριγκίπισσα του Μαυροβουνίου, η οποία σε αυτή την περίσταση δεν φορούσε καμία εθνική ενδυμασία, αλλά ήταν κομψά ντυμένη με τον παριζιάνικο τρόπο. Παρών ήταν και επιτελάρχης του αυστριακού στρατού. Είχα την τιμή να γνωρίσω την πριγκίπισσα συζητώντας μαζί της στην γαλλική γλώσσα. Η Υψηλότητά της, ωστόσο, απάντησε σιωπηλά: «Στο σπίτι έχει δει πώς ελίσσονται στρατεύματα που χτυπιούνται, αλλά εδώ έχει την ευκαιρία να δει πώς τα καταφέρνουν όσοι κερδίζουν.»
Τρεις μέρες αργότερα είχα την τιμή να καθίσω απέναντι από την πριγκίπισσα, σε ένα μεγαλειώδες δείπνο στο παλάτι. Η Υψηλότητά της φαινόταν πιο όμορφη από ποτέ, όχι μόνο επειδή το φως των κεριών ταίριαζε στο χρώμα της, αλλά και λόγω της λαμπρότητας της εθνικής της φορεσιάς. Το ελληνικό ελαφρύ σκουφάκι, το κεντημένο σακάκι και το γιλέκο, με τις υπέροχες χρυσές αλυσίδες και τα κοσμήματα, σχημάτιζαν ένα εκθαμβωτικό σύνολο, που δεν είμαι αρκετά ειδικός για να περιγράψω. Ο κουνιάδος της, ο νεαρός Κόμης Ρόμα, πρόσθεσε στο γραφικό αποτέλεσμα της σκηνής με την πλούσια κεντημένη αλβανική φορεσιά του. Κάποιοι ευγενείς Άγγλοι ταξιδιώτες και των δύο φύλων κι ο Έλληνας εξόριστος Στρατηγός Μηλιός, που είχα γνωρίσει στο Αργοστόλι, ολοκλήρωσαν την συναναστροφή.
-Στις 5 Δεκεμβρίου 1859, η βασιλική του Υψηλότητα Πρίγκιπας Άλφρεντ αποβιβάστηκε στην Κέρκυρα υπό βασιλικό χαιρετισμό και με όλες τις οφειλόμενες στρατιωτικές τιμές. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του ο Πρίγκιπας έμεινε στο παλάτι με έναν άλλο νεαρό, της επιλογής του, για σύντροφο. Με επίσημα δείπνα και χορούς γιόρτασαν την άφιξή του. Ο βασιλικός δόκιμος αξιωματικός του ναυτικού, προφανώς βρήκε το δείπνο αργό, αλλά στο χορό προφανώς απολάμβανε τον εαυτό του.
-Την ίδια χρονιά ο συγγραφέας του «Pelham» (Έντουαρντ Μπούλβερ-Λύττον) πέρασε μερικές εβδομάδες στο νησί χαρίζοντας με την παρουσία του πολλά δείπνα και χορούς, ενώ άκουσα ότι ήταν πολύ εντυπωσιασμένος με τα όμορφα πρόσωπα των Ελλήνων, αλλά ότι ήταν απογοητευμένος. σχετικά με την εμφάνιση των θηλυκών.
-Η Μεγαλειότητά της Αυτοκράτειρα της Αυστρίας ήταν σταθερά παρούσα στη μικρή Όπερα και στους χορούς του παλατιού.
Ιονική Τράπεζα(10)
Οι Βρετανοί επενδυτές έχοντας στο μυαλό τους περισσότερο τα πλεονεκτήματα για τους ίδιους και όχι καθ’αυτή τη χρηματοοικονομική εξυγίανση των Επτανήσων, κινήθηκαν για να συμπληρώσουν αυτό το κενό. Η «Ιονική Κρατική Τράπεζα» ιδρύθηκε στις 23 Οκτωβρίου του 1839, με έδρα το Λονδίνο.
Η Κυβέρνηση δημοσίευσε για το 1837 τον λογαριασμό «Κέρδη & Ζημίες» λογαριασμό
Έλλειμμα Λίρες Αγγλίας= 51.754
Ο λογαριασμός αυτός μας δίνει ενδεικτικά στοιχεία για το κράτος.
Α) Το κόστος που πλήρωνε η Κερκυραϊκή κοινωνία για την «προστασία» ήταν : Γενική κυβέρνηση L 41.307 + Ενοίκια δημόσιων γραφείων L 3.044 + Μισθοί L 6.838 + Προστασία Στρατεύματος L 29.914 = Σύνολο L 81.103.- Το σύνολο αυτό αποτελεί το 55% των εσόδων. Τα έξοδα της βρετανικής στρατιωτικής δύναμης και των μηχανισμών της Προστασίας καλύπτονταν από τις εισφορές του Ιονίου Κράτους. Στο διάστημα 1817-1864, οι Ιόνιοι κατέβαλαν στους Βρετανούς περίπου ₤2,750,000 (σημ. τιμές € 223,383,233!)
- B) Δεν παρουσιάζονται και στα δύο μέρη (Έσοδα-Έξοδα) τόκοι εισπρακτέοι και τόκοι πληρωτέοι. Αυτό σημαίνει ότι το κράτος δεν φαίνεται να δανείζεται για να καλύπτει το έλλειμμα. Μη υπάρχοντος εξωτερικού δανεισμού το έλλειμμα θα πρέπει να καλύπτονταν από το θησαυροφυλάκιο του Κράτους.
Υπήρχε λοιπόν το Θησαυροφυλάκιο του Κράτους για το οποίο οι δημοσιεύσεις εκ μέρους του Αρμοστή στην ΓΚΑΖΕΤΑ ΙΟΝΙΚΑ : GAZZETTA JONIA (Εφημερίς των Ιονίων Νήσων)
Ο δανεισμός δεν προέρχονταν από κρατικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Εν ολίγοις το κράτος δανείζεται αλλά δεν δανείζει στους πολίτες. Πληροφορίες που εμφανίζονται σε διάφορες μελέτες αναφέρουν ότι πλούσιοι Εβραίοι δανειοδοτούσαν την Κυβέρνηση.
Στην εξέλιξη , τόσο τα Επτάνησα, όσο και οι απέναντι ακτές, παρήγαγαν σημαντικές ποσότητες φθηνών προς τρίτους πρωτογενών προϊόντων, χρήσιμων στο βρετανικό εμπόριο και τη βιομηχανία, πολλαπλασιάζοντας τα οφέλη της Προστασίας. Από ότι προκύπτει, αυτό ήταν η αιτία που ο εντεταλμένος του Αρμοστή Douglas, Sir Alexander Wood στα τέλη του 1837 ήρθε σε επαφή με τους Βρετανούς επενδυτές Farrer-Wright group.
Είναι βέβαιο ότι η αλληλογραφία που ανέπτυξε στη συνέχεια ο John Wright με τον Αρμοστή Douglas, τον πρόεδρο της Ιονίου Γερουσίας, Κόμη Σπ. Βούλγαρη και τον Sir A. Wood, όπως και η αποστολή στα νησιά του μελλοντικού γενικού γραμματέα της εταιρείας, George Ward, στάθηκαν ιδιαίτερα διαφωτιστικές για τους επενδυτές, οι οποίοι διείδαν σημαντικά οφέλη στο να ιδρύσουν μια κρατική κι όχι αποικιακή τράπεζα στο επτανησιακό προτεκτοράτο. Στο prospectus της «Ιονικής Κρατικής Τράπεζας»(Ionian bank Ltd) που κυκλοφορήθηκε στο Λονδίνο τον Ιανουάριο του 1839 δηλώνονταν ότι η τράπεζα θα ιδρυόταν με βάση τον Νόμο του 1837 της Ιονίου Βουλής. Παράλληλα, τονίζονταν η σημασία του εμπορίου της σταφίδας και των Ιόνιων λιμένων ως διαμετακομιστικών σταθμών για την εξαγωγή βρετανικών προϊόντων στην απέναντι ενδοχώρα. Το πρώτο της κατάστημα το οποίο ήταν ταυτόχρονα και το κεντρικό γραφείο της Τράπεζας λειτούργησε για πρώτη φορά στις 2 Μαρτίου 1840 στην Κέρκυρα.
Η ανατίναξη του οχυρού του Βίδο
Στις 22 Απριλίου 1864 η θλιβερή καταστροφή των καταδικασμένων οχυρώσεων ολοκληρώθηκε με την ανατίναξη με νιτροκυτταρίνη η νότια πλευρά του φρουρίου στο Βίδο ακριβώς απέναντι από την ακρόπολη της Κέρκυρας. Είχε ανακοινωθεί ότι θα γινόταν στις 6 μ.μ. κι όλοι ανυπομονούσαν να δουν το θέαμα γιατί όχι μόνο ήταν η τελευταία από τις εκρήξεις, αλλά επίσης ήταν η πρώτη και μοναδική φορά που χρησιμοποιήθηκε νιτροκυτταρίνη αντί για πυρίτιδα. Προς απογοήτευση όμως των περισσότερων ανθρώπων, οι νάρκες πυροδοτήθηκαν στις πέντε και μισή αντί στις έξι. Πολλοί από εμάς ακούγαμε στο συγκρότημα του 4ου Συντάγματος στην εσπλανάδα στην Κέρκυρα όταν ξαφνιαστήκαμε από τον ήχο της έκρηξης στο Βίδο. Οδεύοντας στη γέφυρα της ακρόπολης, φτάσαμε εγκαίρως για να δούμε τον ανοιχτόχρωμο καπνό που προκλήθηκε από τη νιτροκυτταρίνη να απομακρύνεται. Όταν πέρασε δεν μπορούσαμε να δούμε ότι η τοιχοποιία της μπαταρίας του Νότου ήταν ορατή και μόνο ένα ανάχωμα γης. Έτσι η νιτροκυτταρίνη είχε λειτουργήσει με μεγαλύτερη επιτυχία, αν και η αναλογία που χρησιμοποιήθηκε ήταν μόνο ως ένα σε τρία πυρίτιδα. Αν η νιτροκυτταρίνη είχε φτάσει νωρίτερα από τη Βιέννη, αναμφίβολα θα είχε γενικά χρησιμοποιηθεί . Συνολικά χρησιμοποιήθηκαν σχεδόν 80.000 λίβρες πυρίτιδας για την κατεδάφιση του οχυρού Abraham και ολόκληρο το Vido είχε γίνει αντιαισθητικά ερείπια και το Fort Neuf παραμορφώθηκε πολύ προς τη θαλάσσια πλευρά του.
Εφημερίδα
Από το 1817 επίσηµη εφημερίδα των « Ηνωμένων Κρατών των Ιονίων Νήσων» ήταν ἡ « Ιόνιος Εφημερίδα» (Gasetta Ionia).
Φυσικά στο Σύνταγµα του 1817 δε γινόταν καμία μνεία για το δικαίωµα να εκφράζει κάποιος ελεύθερα γραπτώς τις σκέψεις του.
Αυτή άρχισε να εκδίδεται αµέσως µετά την κατάληψη των νοτιότερων νησιών του Ιονίου ,στις αρχές του
1810 Το Τυπογραφείο εγκαταστάθηκε στη Ζάκυνθο και το Νοέμβριο του1810, άρχισε υποτυπωδώς τη Λειτουργία του. Το Τυπογραφείο Λειτούργησεστη Ζάκυνθο έως τα μέσα του 1814, οπότε μεταφέρθηκε στην Κέρκυρα καιέκτοτε συνέχισε εκεί τη Λειτουργία του.(10)
Η εφημερίδα τιτλοφορούνταν «Gasetta delle Isole Ionie liberate».
Στις 20 Νοεµβρίου 1813 αφαιρέθηκε η λέξη liberate.
Μετά την κατάληψη της Κέρκυρας αυτή εκδιδόταν εκεί µε τον τίτλο « Gasetta degli Stati Uniti delli Isole Ionie ».
Είναι αξιοσημείωτο ότι ψάχνοντας αυτή στα πρώτα φύλα θα δούμε μια προσπάθεια γνώσης εκ μέρους του λαού της Ελληνικής γλώσσας. Διαγωνισμοί συγγραφής θεατρικού έργου στην ελληνική, μαθήματα στα ελληνικά κ.λ.π. Είναι γεγονός ότι το ντόπιο αρχοντολόι και διακεκριμένοι αστοί η γλώσσα που γνώριζαν και μιλούσαν ήταν τα Ιταλικά.
Μέχρι tο 1831 εκδιδόταν στην ιταλική γλώσσα, µεταξύ των ετών 1831-1833 στα ελληνικά και ιταλικά ,ενώ από
το 1833-1835 µόνο στα ελληνικά. Πολιτική τους ήταν να πείσουν τους κατοίκους όταν δεν ήταν Ιταλοί αλλά κατάγονταν από τους Έλληνες. Αυτό βοηθούσε μια πολιτική τους θέση «Διαίρει και βασίλευε» .
Από το 1835 µέχρι την Ένωση εκδιδόταν στα ελληνικά και αγγλικά. Ταυτόχρονα, από το 1818 µέχρι το 1828 εκδιδόταν στην ελληνική γλώσσα δύο φορές το µήνα σε μικρότερο σχήµα άλλη έκδοση µε τίτλο
«Ἐφηµερὶς των Ενωμένων Επαρχιών των Ιονικών Νήσων», στην οποία κυρίως δημοσιεύονταν οι νόµοι της Γερουσίας και της Ιονίου Βουλής σε μετάφραση.
Τα πρωτοσέλιδα , εκτός από τα τυχόν διατάγματα και τους νόμους του κράτους, άρχιζαν πάντα με ειδήσεις από το Λονδίνο και συνέχιζαν από τις άλλες μεγάλες πόλεις του κόσμου. (11)
Πεντηκονταετής διάρκεια διακοπών Αγγλικού Στρατεύματος. Μόνο έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί η παραμονή των Άγγλων στην Κέρκυρα. Ωραία φύση, καλό κλίμα, γιορτές, ιππασία, κυνήγι, αθλητικοί αγώνες, χοροεσπερίδες, θέατρο, εφημερίδα και όλα πληρωμένα από την Ιονική Κυβέρνηση. Οι Έλληνες κακοί, δύστροποι, απολίτιστοι, άσχημης συμπεριφοράς, ενοχλητικοί. Υπηρέτες όμως . Επέκταση του κύρους και της ισχύος της μητροπολιτικής αρχής (Βρετανίας) , ως τοπικής αλλά και παγκόσμιας δύναμης. Η μητρόπολη είναι κι αυτή που ασκεί άμεσα κυριαρχικά δικαιώματα στις αποικίες και καθορίζει την κοινωνική δομή, τη διακυβέρνηση και τις οικονομικές λειτουργίες. Γιατί λοιπόν να μην επιλεχθεί η Επτάνησος για τις διακοπές τους.
...............................................
Σημειώσεις
- "Henry Ponsonby His Life From His Letters" by Macmillan Amp Co. Ltd, London Corfu Museum: Κερκυραϊκή βιβλιοθήκη-Corfu library https://www.facebook.com/groups/426469255555248
2)CORFU – COLONEL ARTHUR PONSONBY Album compiled by Colonel Arthur E.V. Ponsonby of the Grenadier Guards, stationed in Corfu,
3)Bιβλιοθήκη του Arthur Ponsonby, 1859-60
(4)Ansted D.T., The Ionian Islands in the year 1863, pp. 40, 108-117 Corfu Museum: Κερκυραϊκή βιβλιοθήκη-Corfu library https://www.facebook.com/groups/426469255555248
(5)Four years in the Ionian islands by F. Whittingham ed. by visct. Kirkwall"Corfu Museum: Κερκυραϊκή βιβλιοθήκη-Corfu library https://www.facebook.com/groups/426469255555248
(6)paper-hunts Στα ιππικά αθλήματα, ψεύτικο κυνήγι αλεπούδων, στο οποίο ένας ιππότης χαρτοκυνηγός αφήνει μια σειρά από χαρτάκια στο έδαφος, τα οποία αποτελούν την πίστα που ακολουθεί.)
(7)THE ILLUSTRED LONDON NEWS JULY 16,1863 σελ. 20
(8)THE ILLUSTRED LONDON NEWS JULY 16,1863 σελ. 20
(9)Four years in the Ionian islands by F. Whittingham ed. by visct. Kirkwall"Corfu Museum: Κερκυραϊκή βιβλιοθήκη-Corfu library https://www.facebook.com/groups/426469255555248
(10)http://www.corfu-museum.gr/index.php/el/414-ta-prin-tis-idrysis-tis-ionikis-trapezis-stin-kerkyra
(11)Αλίκη Νικηφόρου: Ζητήματα διαχείρισης Πολιτισμικής κληρονομιάς. Σελ. 27
(12)Νεκταρία Ιωάννου: Η εκπαίδευση και η πνευματική ζωή στην Κέρκυρα πριν και κατά τη διάρκεια της περιόδου της αγγλικής κατοχής (1814-1864).
Η Ελλάδα και τα Ιόνια Νησιά από τον FRANÇOIS LENORMANT (1)
Όταν αποφασίστηκε τα Ιόνια νησιά να παραχωρηθούν στην Ελλάδα, ένα πρωτόκολλο έπρεπε να ακολουθηθεί. Το πρωτόκολλο αυτό προέβλεπε ότι πρώτος που θα υπόγραφε την αποχώρηση των Άγγλων από νησί πρέπει να ήταν ο Άγγλος Αρμοστής.
Βρισκόμαστε στον Οκτώβριο του 1863. Ήταν η ώρα που θα πρέπει να υπέγραφε ο Αρμοστής .
Στο βιβλίο του αυτό του 1865, ο Lenormant γράφει:
Γνωρίζαμε ότι η βουλή του Ιονίου είχε ήδη συνεδριάσει για αρκετές ημέρες για να αποφασίσει το μεγάλο ζήτημα. Όλοι λοιπόν βιάζονταν να φτάσουν στην Κέρκυρα.
….διέσχισα γρήγορα με το ατμόπλοιο Nettuno του αυστριακού Lloyd την απόσταση που χωρίζει την πρωτεύουσα του Ελληνικού Βασιλείου από την πρωτεύουσα του μικρού Επτανησιακού Κράτους και το πρωί της 6ης Οκτωβρίου 1863 μπαίνουμε στο λιμάνι της Κέρκυρας.
O Francois Lenormant βρίσκεται λοιπόν στην Κέρκυρα από τις 6 Οκτωβρίου 1863 την εποχή που διαδραματίζονται τα γεγονότα που περιγράφονται και τα έζησε αυτοπροσώπως.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΙΟΝΙΟΣ ΒΟΥΛΗ
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ
6 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1863
Ο κ. ΛΟΜΠΑΡΔΟΣ λαμβάνει τον λόγο.
Κύριοι λέει ότι το έργο μας ολοκληρώθηκε. Πραγματοποιήθηκε πρώτα από όλα από την υπομονή αλλά και με την επιμονή των ανθρώπων. Ολοκληρώθηκε γρήγορα και λέω γρήγορα γιατί εννέα αγώνες πάλης διάρκειας δώδεκα χρόνων μεταξύ ενός μικροσκοπικού έθνους και μιας δύναμης όπως η Αγγλία δεν είναι τίποτα στην πραγματικότητα. Το οφείλουμε πάνω από όλα και ακόμη περισσότερο από τους αγώνες μας στους γενναιόδωρους φιλέλληνες που ύψωσαν τις φωνές τους για την υπεράσπιση για τα δικαιώματα των Ιονίων Νήσων και ήξεραν πώς να κατακτήσουν, για τον σκοπό μας, τις συμπάθειες της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης Με μια ευτυχή συγκυρία την ημέρα αυτή της μεγάλης εθνικής εορτής ο πρώτος και πιο ακούραστος υπερασπιστής μας είναι ανάμεσά μας. Όλοι ονομάσατε κ. François Lenormant Έχω λοιπόν την τιμή να προτείνω στο Κοινοβούλιο ένα ευχαριστήριο διάταγμα σε όλους τους Ευρωπαίους φιλέλληνες και συγκεκριμένα στον κ. Lenormant Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η Συνέλευση θα εγκρίνει ομόφωνα την πρόταση αυτή Το διάταγμα εγκρίνεται ομόφωνα και με βοή καλείται ο κ. FRANÇOIS LENORMANT να δεχτεί τις τιμές της συνόδου.
…..Μετά από πρόσκληση του Λόρδου Αρμοστή οι Ιόνιοι συνέταξαν το ακόλουθο κείμενο:
«Η Συνέλευση των Επτανήσων.
«Εκλεγμένοi μετά από πρόσκληση της Προστάτιδας Δύναμης και συγκεντρωμένοι για να αποφανθούν οριστικά την εθνική ανασύσταση του Ιονίου λαού, πιστός ερμηνευτής των ένθερμων πόθων και της ακλόνητης βούλησης αυτού του λαού, σύμφωνα με τις επιθυμίες που έχουν ήδη εκφραστεί και διακηρυχθεί από όλες τις ελεύθερες Συνελεύσεις Ιονίων Νήσων.
"Διάταγμα:-
«Τα νησιά Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, Sainte-Maure, Ιθάκη, Cerigo και Paxo, με όλες τους τις εξαρτήσεις, επιθυμία είναι να ενωθεί με το Βασίλειο της Ελλάδος, προκειμένου να αποτελέσει ένα αδιαχώριστο τμήμα του σε ένα ενιαίο και αδιαίρετο Κράτος, υπό το συνταγματικό σκήπτρο της Αυτού Μεγαλειότητας του Βασιλιά των Ελλήνων Γεωργίου Α' και των διαδόχων του. »
Η απάντηση στο μήνυμα του Λόρδου Ύπατου Αρμοστή ήταν σαφής, όπως και το ίδιο το διάταγμα. Εξέφρασε, η Συνέλευση τις ευχαριστίες της στην αγγλική κυβέρνηση για τη γενναιοδωρία με την οποία απαρνήθηκε το προτεκτοράτο της. Aλλά ήταν ευχαριστίες από ελεύθερους ανθρώπους που, αφού πολέμησαν πολύ και γενναία, είδαν τις προσπάθειές τους να στεφανώνονται. Η Κερκυραϊκή Βουλή συνέδεσε προσεκτικά το διάταγμά της με τις αποφάσεις των προηγούμενων Βουλών, τον νομικό χαρακτήρα των οποίων η Αγγλία είχε αρνηθεί να παραδεχτεί και επέμεινε ότι η ένωση πρέπει να είναι άμεση και πλήρης. Τέλος, τελείωσε με μια πρόταση που, με σεβασμό και ευγνωμοσύνη, περιείχε την πιο επίσημη άρνηση της πολιτικής του εδαφικού status quo που η Αγγλία επιθυμεί να επιβάλει για πάντα στην Ελλάδα.
Προσθέτοντας: «Είθε η χριστιανική Ευρώπη, εκτιμώντας τις υπηρεσίες που το ελληνικό έθνος έχει προσφέρει και καλείται να προσφέρει ακόμα στην ανθρωπότητα, να ολοκληρώσει το έργο που τόσο γενναιόδωρα ξεκίνησε, συμβάλλοντας στην πλήρη και οριστική ανασύσταση αυτού του έθνους προς το συμφέρον του πολιτισμού και για την πλήρη εκπλήρωση των σχεδίων του Υψίστου»!
Αυτές οι δύο πράξεις θα παραδίδονταν στον Ύπατο Αρμοστή, που το περίμενε στο Παλάτι των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου.
Ο λαός της πόλης ήταν παραταγμένος με το μεγαλύτερο πλήθος μπροστά από το παλάτι μαζί με τους κατοίκους των γειτονικών χωριών, προηγούνταν μεγάλα ελληνικά λάβαρα με λευκό σταυρό σε ένα φόντο μπλε, και με επικεφαλής τους παπάδες τους. Η όψη που προσφέρει αυτή τη στιγμή η εσπλανάδα της Κέρκυρας δεν θα μπορούσε να είναι πιο εντυπωσιακή. Ανάμεσα στο παλιό φρούριο και στην πόλη με τα ψηλά τοξωτά σπίτια, να, ξεδιπλώνονται τα όμορφα σοκάκια και από την άλλη της μεριά το Παλάτι των Βρετανών Αντιπρόσωπων.
Σε αυτήν την παρέλαση, ασυναγώνιστη ίσως σε ολόκληρη την Ευρώπη, βρίσκονταν είκοσι χιλιάδες άντρες, όλοι φορώντας φιόγκους από κορδέλες ,τα ελληνικά εθνικά χρώματα στο στήθος τους και πράσινα κλαδάκια γύρω από τα καπέλα ή τα σκουφάκια τους, ένα πλήθος ανακατεμένο με τα ρούχα των πολιτών της πόλης, τις ζωηρές στολές των χωρικών και τις φουστανέλες των Αλβανών Χριστιανών, που είχαν περάσει το στενό για να έρθουν και να παρευρεθούν σε αυτές τις εθνικές γιορτές.
Η βαθιά σιωπή επικρατούσε σε αυτό το πλήθος τη στιγμή που οι βουλευτές μπήκαν στο παλάτι. Η υποδοχή που θα έδινε ο Λόρδος Ύπατος Αρμοστής στις πράξεις του Κοινοβουλίου αναμενόταν με αγωνία. Οι φήμες που διαδόθηκαν στην πόλη προκάλεσαν φόβο ότι θα αρνιόταν να τις παραλάβει με τη μορφή που είχαν αποδοθεί. αλλά όταν το κανόνι των φρουρίων ήχησε για να ανακοινώσει τη στιγμή που ο Πρόεδρος της Βουλής παρέδωσε το διάταγμα της ένωσης στον εκπρόσωπο της βασίλισσας της Αγγλίας, μια τεράστια και τρομερή ορμή ανταποκρίθηκε σε αυτό τη ομοβροντία, καπέλα και σκούφοι πέταξαν στον αέρα. σημαίες κυμάτιζαν σε χαιρετισμό και η μπάντα της Φιλαρμονικής Εταιρείας έπαιξε τον εθνικό ύμνο. «Μη φοβάστε πια, ω Έλληνες, τις φριχτές βαρβαρότητες των Μουσουλμάνων!. Η Ευρώπη σας ανοίγει την αγκαλιά της», τόνιζαν σε χορωδία όλοι οι παρόντες.
Ήταν από εκείνες τις επιβλητικές σκηνές που σπάνια συμβαίνουν στη ζωή των λαών και στις οποίες να μπορεί να αντισταθεί ακόμη και κάποιος ο όποιος δεν έχει καθόλου ή έχει λίγα συναισθήματα...
Στη συνέχεια, οι βουλευτές έφυγαν από το παλάτι και επέστρεψαν στον τόπο των συνεδριάσεων τους, ακολουθούμενοι από κόσμο μεθυσμένο από χαρά και ενθουσιασμό, στους δρόμους, τα σπίτια του οποίου ήταν στολισμένα με ελληνικές σημαίες και με κρεμασμένα υφάσματα, ως στοιχείο διακόσμησης τοίχου από πάνω μέχρι κάτω. Οι ζητωκραυγές ξέσπασαν ανελέητα καθώς περπατούσαν και από όλα τα παράθυρα έπεφτε μια αληθινή βροχή από λουλούδια, φοίνικες και στεφάνια.
Αφού κατέγραψαν στα πρακτικά την μεγάλη πατριωτική σκηνή που μόλις είχε γίνει. Η Συνέλευση, πριν αποχωρίσει, ψήφισε δια βοής, μετά από πρόταση του Μ. Λομβάρδου, ευχαριστήριο διάταγμα προς όλους τους Ευρωπαίους φιλέλληνες που υπερασπίστηκαν το αίτημα των Ιονίων Νήσων και ιδιαίτερα τους Γάλλους φιλέλληνες .
Την επόμενη μέρα οι εορτασμοί ξεκίνησαν στις 8 με πανηγυρική λειτουργία που ψάλλετε στον ελληνικό καθεδρικό ναό.
Υποδουλωμένο από τον ζυγό των μουσουλμάνων , το ελληνικό έθνος είδε τη θρησκεία του να νικά με την ανεξαρτησία του. Οι δύο αιτίες της πίστης και της ελευθερίας είναι ταυτόσημες και αχώριστες. Όταν άρχισαν να ζουν ξανά, τοποθέτησαν τον σταυρό στα πανό της σημαίας για να τον αντιταχθεί στην ημισέληνο, και ακόμη και σήμερα η θρησκεία είναι το πιο ισχυρό μέσο προπαγάνδας και το πιο τρομερό όπλο για να πολεμηθεί η Τουρκία. Εξίσου πατριώτης, αλλά πιο μορφωμένος από εκείνον της ηπειρωτικής Ελλάδας, ο κλήρος των Επτανήσων κατέχει τεράστια επιρροή και ανέκαθεν αποδεικνύεται ο πιο ένθερμος προπαγανδιστής του εθνικού κινήματος. Ειδικότερα ο Αρχιεπίσκοπος Κέρκυρας, ιεράρχης υψηλής ευφυΐας και ευυπόληπτου χαρακτήρα, βρίσκεται εδώ και δέκα χρόνια στην πρώτη θέση μεταξύ των πρωταθλητών της ιδέας της ένωσης με την Ελλάδα. Η Αγγλία έχει μάταια χρησιμοποιήσει απειλές και κολακεία για να ταρακουνήσει την πίστη.
Το όνομά του Αρχιεπισκόπου είναι το πιο δημοφιλές από όλα και η εξουσία του στις μάζες είναι απεριόριστη
Όλες αυτές οι καταστάσεις έδωσαν ιδιαίτερη σημασία και επισημότητα στη θρησκευτική τελετή με την οποία επρόκειτο να ανοίξουν οι εορτασμοί της προσάρτησης.
Ο Μητροπολιτικός ναός της Κέρκυρας βρίσκεται στην κορυφή σκαλιών που ανοίγονται προς τις παλιές επάλξεις της θάλασσας, που τώρα είναι αφοπλισμένες και παραμένουν ως απλές αποβάθρες που δεσπόζουν στο λιμάνι. Από το ύψος αυτής της εκκλησίας μπορεί κανείς να δει το αξιοθαύμαστο πανόραμα του λιμανιού, με τα πολυάριθμα πολεμικά πλοία που συνήθως παραμένουν εκεί, και τη βραχονησίδα του Βίδου, της οποίας οι κατεστραμμένες οχυρώσεις του και τα τρομερά κανόνια του κάλυπταν το αγκυροβόλιο της Κέρκυρας ενάντια σε οποιοδήποτε εξωτερική επίθεση.
Το πρωί της 8ης Οκτωβρίου, πενήντα χιλιάδες άνθρωποι ντυμένοι με τα γιορτινά τους παρατάχθηκαν με στρατιωτική τάξη, κατά μήκος των αποβάθρων, από την εσπλανάδα στον καθεδρικό ναό από τη μια πλευρά και από την άλλη και από τον ναό μέχρι την πύλη της θάλασσας .Εκεί υπήρχε ο ανδρικός πληθυσμός όλων των χωριών του νησιού, ακόμη και των πιο απομακρυσμένων, με τους ιερείς του επικεφαλής, τους κατοίκους της πόλης και των πολυπληθών προαστίων του Μαντουκίου και της Γαρίτσας, οργανωμένοι καθ’ ομάδες. Οι Καθολικοί και Εβραίοι ενώθηκαν με τους Έλληνες σε αυτή την πανηγυρική εθνική εορτή με θρησκευτική ενότητα, αντιπροσωπείες από καθένα από τα Επτά Νησιά και πολύ μεγάλος αριθμός Χριστιανών που έσπευσαν από την Ήπειρο. Χάρη στην μεγάλη ποικιλία των κοστουμιών, τίποτα δεν είναι πιο εντυπωσιακό από μια πολυπληθή δημοφιλή συνάντηση στην Κέρκυρα. Κάποιοι φορούν το κόκκινο φέσι με μια μπλε φούντα, τη μεγάλη τους βράκα από σκούρα χρώματα και το διπλό γιλέκο με τα μεγάλα κουμπιά, αξιωματικών των Αλβανών του Βορρά και των Μαυροβουνίων. Άλλοι φορούν τούρκικο παντελόνι με το γιλέκο και το σακάκι των παλληκαριών και μεγάλες μπότες που θυμίζουν αυτές των κρητικών ορειβατών. Άλλοι πάλι φορούν ένα καπέλο από τσόχα και φορούν, όπως οι Ελβετοί στους πίνακες της Αναγέννησης, μια φαρδιά βράκα που μόλις φτάνει μέχρι το γόνατο, κάλτσες διαφορετικών χρωμάτων, τις περισσότερες φορές κόκκινες με το ένα πόδι και λευκές στο άλλο. Όλοι, όπως την προηγούμενη μέρα, έβαλαν στο στήθος τους έναν κόμπο στα εθνικά χρώματα και στόλισαν τα χτενίσματα τους με πράσινα κλαδιά εξάλλου οι χωρικοί κρατούσαν στα χέρια τους κλαδιά δάφνης και ελιάς. Κάθε ενορία, κάθε ομάδα συνοδευόταν από τη μπάντα της, η οποία έπαιζε πατριωτικές μελωδίες. Ένας λάτρης της μουσικής αναμφίβολα θα είχε διαπιστώσει ότι η εκτέλεση μερικές φορές άφηνε κάτι το επιθυμητό. αλλά οι φάλτσες νότες χάθηκαν στη ταραχή του καθολικού ενθουσιασμού. Τα σπίτια στους πρόποδες των οποίων ήταν όλοι αυτοί οι άνθρωποι πρόσφεραν ένα θέαμα όχι λιγότερο γραφικό από το ίδιο το πλήθος. Διακοσμημένα σε όλους τους ορόφους με ελληνικές σημαίες και πανό στα χρώματα των τριών προστάτιδων δυνάμεων της Ελλάδας, στολισμένα από πάνω μέχρι κάτω με πανό , κρεμαστά και γιρλάντες από φυλλώματα, σε όλα τα παράθυρά τους ομάδες γυναικών με θαμπή επιδερμίδα, αστραφτερά μάτια, μαλλιά μαύρα σαν το φτερό του κορακιού. Τα κοστούμια ήταν τόσο διαφορετικά σε αυτές τις γυναικείες ομάδες όσο και στις τάξεις των ανδρών. Δίπλα στις κυρίες της πόλης, ντυμένες στα ευρωπαϊκό στυλ, έβλεπε κανείς τις γυναίκες της επαρχίας με τις φούστες στο λαιμό τους να λάμπουν και τα σκούρα σακάκια τους με λαμπερά κεντήματα. Κάποιες είχαν τα πρόσωπά τους κομψά πλαισιωμένα από ένα πέπλο λευκής μουσελίνας, άλλες είχαν χτενίσματα, περισσότερο ιταλικά παρά ελληνικά, που θύμιζε αυτά των χωρικών γύρω από τη Νάπολη και την ύπαιθρο της Ρώμης. Κάτω από το σκέπαστρο του καθεδρικού ναού ήταν τοποθετημένη η ορχήστρα της Φιλαρμονικής Εταιρείας. Τα πανό όλων των χωριών του νησιού, των ομάδων, των αντιπροσωπειών των Επτά Νήσων, όλα στα χρώματα της Ελλάδας, ανακατεμένα με γαλλικές, αγγλικές και ρωσικές σημαίες, ήταν ομαδοποιημένα στα σκαλιά που οδηγούσαν από την προκυμαία στο η Εκκλησία. Για να μπει κάποιος σε αυτό, έπρεπε να περάσει μέσα από ένα πραγματικό δάσος σημαιών. Σύντομα τα μέλη του κοινοβουλίου εθεάθησαν να φτάνουν, ενώ προηγήθηκε μια τεράστια σημαία που έφεραν δώδεκα άνδρες ντυμένοι με τη στολή της Εθνικής Φρουράς της Ελλάδος.
Οι δρόμοι που έπρεπε να ακολουθήσουν οι βουλευτές ήταν διάσπαρτοι με δάφνες. Ζωηρές επευφημίες κραύγαζαν σε κάθε βήμα, για τη Συνέλευση των Ιονίων, την ένωση με την Ελλάδα και τον νέο κυρίαρχο. Λουλούδια έπεφταν βροχή από όλα τα παράθυρα, κι όμως αυτό το λαμπρό καλωσόρισμα δεν ήταν τίποτα σε σύγκριση με τον ξέφρενο ενθουσιασμό που κατέλαβε το πλήθος όταν εμφανίστηκε ο Αρχιεπίσκοπος. Έφυγε από το παλάτι του και προχώρησε προς τον καθεδρικό ναό ντυμένος με τα αρχοντικά του άμφια και τον ακολουθούσαν όλοι οι κληρικοί. Το αυστηρό του πρόσωπο εξέφραζε βαθιά συγκίνηση, φαινόταν απορροφημένος σε ευσεβείς διαλογισμούς και στο αίσθημα μιας ένθερμης ευγνωμοσύνης προς τον Θεό που του έδωσε να δει πριν από το τέλος της καριέρας του μια τόσο μεγάλη μέρα που ζητούσαν οι κατά καιρούς ευχές και οι προσευχές του. Όλος ο κόσμος έπεσε στα γόνατα και συνωστίστηκε γύρω του για να φιλήσει τα ρούχα του, τόσο Καθολικοί και Εβραίοι όσο και οι ομόθρησκοί του, τόσο μεγάλη είναι η λατρεία που τον περιβάλλει. Η επόμενη μέρα χαρακτηρίστηκε από μια λειτουργία, που ψάλθηκε στον Καθολικό Καθεδρικό Ναό. Οι Καθολικοί είναι πολλοί στα Επτάνησα. μόνο στην Κέρκυρα ο αριθμός τους ανέρχεται σε 8.000. Η ηθική τους κατάσταση στα Επτά Νησιά είναι αρκετά διαφορετική από αυτή στο βασίλειο της Ελλάδας. Ψέλνονται σύμφωνα με τους κανόνες που ελήφθησαν από τους κυρίαρχους Ποντίφικες από την κυβέρνηση της Βενετίας, και ακολουθούν, αν και ανήκουν στη λατινική ιεροτελεστία, το ανατολικό ημερολόγιο .
Γιορτάζουν όλες τις χριστιανικές γιορτές ταυτόχρονα με τους ομοεθνείς τους ελληνικής θρησκείας. Οι μικτοί γάμοι, που στη χώρα τους υπόκεινται σε ειδικές και φιλελεύθερες διατάξεις που ρυθμίζονται από τον Πάπα Παύλο Ε', είναι συχνοί. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένα φράγμα μεταξύ αυτών και του πληθυσμού της Ανατολικής τελετουργίας στην Ιόνια Πολιτεία. Επίσης η βυζαντινή προκατάληψη κατά των Καθολικών έχει εκλείψει εντελώς εκεί, και η διαφορά των κοινοτήτων δεν ασκεί καμία επιρροή στις σχέσεις της κοινωνικής ή της πολιτικής ζωής. Αντί να είναι απλώς αντιπαρατιθέμενοι και εχθρικοί μεταξύ τους, όπως στην υπόλοιπη Ανατολή, οι δύο πληθυσμοί, ο ελληνικός και ο καθολικός, σχηματίζουν μόνο έναν, όπου το πνεύμα του διχασμού δεν υπάρχει. Οι πολιτικές συνέπειες αυτής της κατάστασης είναι σημαντικές. Στα Επτάνησα, τα πατριωτικά αισθήματα είναι εξίσου φλογερά και ενεργά μεταξύ των καθολικών παρά μεταξύ των κατοίκων της ελληνικής θρησκείας. Ανήκοντας γενικά στις ανώτερες τάξεις της κοινωνίας, οι Καθολικοί αποδείχθηκαν από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ιδέας της επανένωσης με την Ελλάδα και παρείχαν περισσότερους από έναν ηγέτες στο εθνικό κόμμα. Επίσης, όπως οι Καθολικοί είχαν πάει την προηγούμενη μέρα κατά πλήθος στη λειτουργία του Έλληνα αρχιεπισκόπου, ο πληθυσμός της ανατολικής ιεροτελεστίας συνέρρεε με σεβασμό στον καθολικό καθεδρικό ναό για να παρευρεθεί στη λειτουργία του Λατίνου αρχιεπισκόπου. Ήταν η επανάληψη της προηγούμενης μέρας, μόνο λιγότερο λαμπρή, γιατί μια καταρρακτώδης βροχή εμπόδισε τους κατοίκους των χωριών να επιστρέψουν στην πόλη. Αρκεί να αναφέρουμε τους περιπάτους του πρωινού της Κυριακής 10, όταν οι συντεχνίες της Κέρκυρας πήγαν διαδοχικά στον Ύπατο Αρμοστή και στους γενικούς προξένους Γαλλίας και Ρωσίας για να μεταφέρουν ευχαριστήριες ομιλίες στους κυρίαρχους των τριών εθνών. της συνθήκης της 13ης Ιουνίου, καθώς και η λαμπρή φωταγώγηση που τερμάτισε την πορεία των εορταστικών εκδηλώσεων το απόγευμα της ίδιας ημέρας. Δεν υπήρχε εκείνο το βράδυ σε όλη την Κέρκυρα παράθυρο που να μην είχε τα φώτα του. Ένα συμπαγές και ενθουσιώδες πλήθος γέμισε τους δρόμους της πόλης, όπου βενετσιάνικα φανάρια και χρωματιστά τζάμια σκιαγράφησαν τις προσόψεις των πιο κομψών σπιτιών.
Μεγάλες φωτιές έκαιγαν στις κορυφές όλων των βουνών του νησιού. Έχω ήδη επιμείνει στην ομοφωνία αυτών των διαδηλώσεων με ίσο μερίδιο των κατοίκων, όχι μόνο όλων των τάξεων, αλλά όλων των θρησκειών. Το βράδυ της 10ης Οκτωβρίου πρόσφερε ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα. Οι Εβραίοι τελούσαν στη συναγωγή τους μια τελετή ευχαριστίας, ακολουθώντας το παράδειγμα των χριστιανών των δύο τελετουργιών και με τον ίδιο ενθουσιασμό. Υπάρχουν έξι χιλιάδες Ισραηλίτες στην Κέρκυρα, και είναι πολύ διαφορετικοί εκεί από τους άλλους Εβραίους του Λεβάντε, των οποίων η απέχθεια, η βαρβαρότητα και ο φανατισμός κάνουν τον ταξιδιώτη που τολμάει ανάμεσά τους να οπισθοχωρεί. Πολλοί από αυτούς τους Κερκυραίους Ισραηλίτες είναι μορφωμένοι άνθρωποι, μερικοί έχουν αποκτήσει μεγάλη περιουσία στο εμπόριο ή στον τραπεζικό τομέα και περιβάλλεται από δημόσια εκτίμηση. Η εφημερίδα τους, τα Ισραηλιτικά Χρονικά, είναι ίσως η καλύτερα γραμμένη στην πρωτεύουσα των Ιονίων Νήσων. Υπό βρετανική κυριαρχία, αυτοί οι Εβραίοι παρέμειναν, όπως και στους Βενετούς, στερημένοι κάθε πολιτικού δικαιώματος και υπόκεινται σε εξευτελιστικούς και περιοριστικούς κανονισμούς που χρονολογούνται από τον Μεσαίωνα μόλις πριν από δύο χρόνια έπαψαν να είναι εγκλωβισμένοι από την αστυνομία σε ένα εξεγερμένο γκέτο, οι τεράστιες πόρτες του οποίου έκλεισαν ορισμένες μέρες, όπως η Μεγάλη Παρασκευή. Έτσι οι Ισραηλίτες της Κέρκυρας έχουν ήδη από καιρό παραταχθεί με θέρμη στο κόμμα των ριζοσπαστών. Η ένωση των Επτά Νήσων με την Ελλάδα είναι για αυτούς χειραφέτηση. Παίρνοντας τη θέση τους στο Ελληνικό Βασίλειο, όπου η ελευθερία της λατρείας είναι πλήρης, αποκτούν ίσα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, από μέλη των κατώτερων κοινωνικών ομάδων γίνονται πολίτες. Η χαρά τους είναι εύκολα κατανοητή. Αλλά για έναν ξένο δεν ήταν το παραμικρό περίεργο από τα θεάματα που πρόσφερε τότε η Κέρκυρα, η επισημότητα και το κύμα ενθουσιασμού με το οποίο εγκαινίασαν στη συναγωγή τους το στάνταρ που στολίστηκε από τον σταυρό, που είχε γίνει το σύμβολο της δικής τους απελευθέρωσης. -Κατά μια περίεργη σύμπτωση, η επέτειος της δολοφονίας του Καποδίστρια(27 Σεπτεμβρίου 1831 )
έπεσε στη μέση των εορτών που ορίστηκαν προς τιμή της ένωσης. Όλοι γνωρίζουν ότι ο Πρόεδρος της Ελλάδας γεννήθηκε στην Κέρκυρα και ότι η σορός του μεταφέρθηκε εκεί για να ταφεί στο μοναστήρι της Πλατυτέρας, κοντά στην πόλη. Η μνήμη του Capodistria παρέμεινε στα Επτάνησα αντικείμενο καθολικής λατρείας, παρόλο που η Ελλάδα είχε μια αχάριστη συμπεριφορά απέναντί του. Επίσης η Βουλή της Κέρκυρας, με το διάταγμα της εθνικής εορτής, είχε διατάξει το Σάββατο 9 Οκτωβρίου να τελεστεί πανηγυρική λειτουργία στον τάφο του Capodistria, στον οποίο παρευρέθηκαν δεκαπέντε χιλιάδες άνθρωποι, παρά την απειλή μιας τρομερής καταιγίδας που ξέσπασε κατά τη διάρκεια της τελετής. Είναι πάντα ευγενής έμπνευση για έναν λαό να συνδέει με την έκφραση της εθνικής χαράς τη μνήμη των επιφανών νεκρών του. αλλά ο Καποδίστρια δεν είναι μόνο ένας από τους πρώτους πολιτικούς της σύγχρονης Ελλάδας, είναι αυτός που την αγάπησε περισσότερο και την κυβέρνησε καλύτερα. Το όνομά του είναι σύμβολο μιας πολιτικής πλήρους χειραφέτησης της ελληνικής φυλής, ένωση των ιδεών της πίστης και της πατρίδας, της σοφής ελευθερίας και του πνεύματος , της ηθικής προπαγάνδας στο εξωτερικό, αλλά κυρίως της ίσης ισορροπίας μεταξύ των διαφόρων δυνάμεων της Ευρώπης και της ανεξαρτησίας της δράσης της Ελλάδας εκτός από ξένες επιρροές, που η Αγγλία το 1830 και το 1831 πολέμησε μέχρι τέλους. Ήταν λοιπόν ένα ολόκληρο πρόγραμμα του οποίου τις αρχές κήρυξε η Ιόνιος Βουλή τοποθετώντας στο μέσον των εορτών της ένωσης, μια τελετή πένθους στη μνήμη του Καποδίστρια. Για να διευκρινίσει περαιτέρω την πρόθεση και το εύρος της πράξης του, το Ιόνιο Κοινοβούλιο είχε εμπιστευθεί στον κ. Λομβάρδο τον πιο εύγλωττο, αλλά ταυτόχρονα και τον πιο πνευματώδη ρήτορα ριζοσπάστη, να εκφωνήσει εξ ονόματός του σε αυτή την τελετή τον επικήδειο λόγο του Capodistria. . Σπάνια ένα τόσο αξιόλογο έργο ρητορικής τέχνης ακουγόταν στη σύγχρονη Ελλάδα. Τα περήφανα και πατριωτικά λόγια του μέλους της Ζακύνθου προκάλεσαν φαρέτρα συγκίνησης σε όλο το κοινό και το ενθουσιώδες χειροκρότημα τον διέκοψε όταν αναφώνησε: «Ναι, τη μεγάλη αυτή μέρα που τα Επτάνησα έρχονται επιτέλους να ενωθούν με την ελεύθερη Ελλάδα, το διακοπτόμενο έργο του Capodistria ξεκινά και πάλι την πορεία του. Η ελληνική πολιτική, που από το θάνατο του επιφανούς σου γόνου, ω Κέρκυρα, είχε κάτσει σε πένθος στην άκρη του τάφου της, σηκώνεται σήμερα θριαμβευτική και στεφανωμένη με δάφνες. Ξένος που σε εκπλήσσει βλέποντάς μας να ενώνουμε μια τελετή πένθους με τους εορτασμούς της εθνικής αναγέννησης, μάθε από το στόμα αυτού του λαού το νόημα ενός τέτοιου συλλογισμού. Ακούστε τη φωνή όλου του ελληνικού έθνους που σηκώνεται από αυτόν τον τάφο για να διακηρύξει ότι η επιρροή της εξωτερικής πολιτικής δεν θα κυριαρχεί πλέον, ό,τι κι αν γίνει στην Ελλάδα, και ότι είναι μάταιο ότι ο θάνατος του Καποδίστρια θα σταματούσε για πάντα τη δράση των Ελλήνων για τη λύτρωση όλης της Ελλάδας! »
Παρακολουθώντας τις εκδηλώσεις του Κερκυραϊκού λαού την ημέρα και την ώρα της υπογραφής της αποχώρησης των Άγγλων από το νησί αντιλαμβανόμαστε, πέρα από τις τυχόν διπλωματικές ενέργειες των κυβερνήσεων, στις οποίες δεν συμμετείχε ο λαός, το πηγαίο ενθουσιασμό του για την αποτίναξη ενός ακόμα κατακτητή. Έχοντας βαθιά ριζωμένη την Ελληνικότητα μέσα του, όλα τα χρόνια που τον κυβέρνησαν ξένοι, είχε την τύχη να δει την πατρίδα του απελευθερωμένη και τον πρώτο κυβερνήτη της ένα από τα παιδιά του. Που στηρίχτηκε η πίστη του λαού αυτού; Σε κάτι πολύ μεγάλο. Στις αρχές και τις θεωρίες των προγόνων του. Μπορεί να μην ήξερε ποιες ήταν αυτές οι φιλοσοφικές σκέψεις των, αλλά μάθαινε από όλη την Ευρώπη ότι ήταν πολύ σπουδαίες και ότι οι πολιτισμένοι λαοί προσπαθούσαν να τις αφομοιώσουν για το καλό τους. Γι’ αυτό λοιπόν τον λόγο ξεχύθηκε στους δρόμους για να γιορτάσει. Οι Κερκυραίοι τις στιγμές αυτές αισθάνονταν «Ελευθερία». Μεγάλη χαρά γι αυτό το συναίσθημα. Δεν μπορούσαν να το συνδυάσουν με το μέλλον αλλά σίγουρα μπορούσαν να το συνδυάσουν με το παρελθόν. Αισθάνονταν «ενότητα». Όλοι μαζί Ορθόδοξοι, Καθολικοί, Εβραίοι, κάτοικοι της πόλης, χωρικοί, ευγενείς, αστοί, εργάτες ήταν Ένα!!! Αισθάνονταν «αδελφοσύνη». Τα άλλα νησιά, η σκλαβωμένη ακόμη Ήπειρος βρίσκονταν εδώ και τα αδέλφια τους Έλληνες, έστω και από μακριά, γιόρταζαν. Πολύ χρώμα παντού στους δρόμους, στα παράθυρα, στους τοίχους. Ποια εποχή του χρόνου έχει τα πιο πολλά χρώματα; Η άνοιξη!!
-------------------------------
1) FRANÇOIS LENORMANT Γεννήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 1837 στο Παρίσι. Πατέρας του ήταν ο Σαρλ Λενορμάν. Από νέος ασχολήθηκε με την αρχαιολογία και δημοσίευσε σημαντικά έργα για τα νομίσματα των Πτολεμαίων και για την προέλευση των σιναϊτικών επιγραφών. Περιόδευσε την Ελλάδα το 1860 και μελέτησε τα ερείπια της αρχαίας Ελευσίνας. Επέστρεψε στην Γαλλία και υπηρέτησε υποβιβλιοθηκάριος της Ακαδημίας των Επιγραφών και των Καλών Γραμμάτων. Διορίστηκε καθηγητής αρχαιολογίας στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας το 1874. Από τη Βικιπαίδεια
Η επίσημος Ένωση της 21ης Μαΐου 1864